Автомобиль йўллари ва аэродромлар

5- расм. Замонавий Автомобиль магистрали
 

---

27 
Автомобиль йўллари, одатда, бир-биридан ажратиш полосаси билан ажратилган 
иккита қатнов йўлли қилиб қурилади. Ҳар қайси қатнов қисми бир йўналишда 
ҳаракатланиш учун мўлжалланган бўлиб, қувиб ўтиш имкониятини ҳам кўзда тутади, 
шунинг учун уни камида икки қатор автомобиллар ҳаракатланишига ҳисобланади. Бир 
бутун (ягона) қатнов қисмининг иккита мустақил қисмга ажратилиши лойиҳаловчига 
қияламаларда қатнов қисмини поғонали қилиб жойлаштиришни қўллаб, йўлни жой 
релефига осонгина мослаш ва уларни мустақил йўл ўтказиш имкониятини беради. Бунда 
қатнов қисмларининг равон ажралиши ва қўшилиши таъминланган бўлиши керак. 
6- расм. Қияламада қатнов қисмларининг поғонали жойлаштирилиши
 
Автомобиль магистралларида бир сатҳда кесишадиган ҳаракат оқимлари, 
светофорлар ва ҳаракат тезлигини чекловчи белгилар бўлмайди. 
Магистраллар катта масофаларга ташиш учун мўлжалланганлиги боис, йўл бўйлаб 
бензин қуйиш станциялари, техник ва тиббий хизмат кўрсатиш пунктлари, 
меҳмонхоналар, ошхоналар жойлаштирилади. Йўл ёнида ҳайдовчилар қисқа муддатли дам 
олишлари учун тўхташ майдончалари жиҳозланади.
Автомобиль магистралларининг кўндаланг профиллари пастроқ тоифали 
йўлларнинг профилларидан тубдан фарқ қилади, ҳусусан: қарама-қарши харакатланиш 
оқимлари бир-биридан автомобиллар кесиб ўтмайдиган полоса (
ажратиш полосаси
) 
билан ажратиб қўйилади; 
бир йўналишда ҳаракатланаётган автомобиллар оқими, ҳар қайси қатнов қисмида 
белгилар қўйиб, бир неча ҳаракатланиш полосалари ажратиш йўли билан тезликлари 
бўйича аниқ бўлинади. Бир йўналишда ҳаракатланиш учун мўлжалланган ҳар қайси 
қатнов қисмида камиди иккита ҳаракатланиш полосаси бўлади, булардан ичкаридагиси 
ўзиб ўтиш учун хизмат қилади, ҳаракатланиш жадаллиги юқори бўлганида эса юқори 
тезликларида ҳаракатланаётган енгил автомобиллар учун мўлжалланган бўлади.