О. Mavlonov, Т. Tilavov, В. Aminov biologiya


nerv impulslari nervlar orqali qovurg'alar oralig'i va diafragma muskullariga



Download 59,4 Kb.
Pdf ko'rish
bet69/184
Sana20.07.2022
Hajmi59,4 Kb.
#827716
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   184
Bog'liq
4 Odam va uning salomatligi 8-sinf 2019

nerv impulslari nervlar orqali qovurg'alar oralig'i va diafragma muskullariga
uzatiladi. Nerv impulslari ta’sirida bu muskullar qisqarib, nafas olish yoki nafas
chiqarish sodir bo‘ladi.
Nafas olishda tashqi qovurg‘alararo va kn‘krak diafragmasi muskullari
qisqarib, qovurg'alar ko‘tarilishi tufayli ko‘krak qafasi kengayib, undagi bosim
havo bosimiga nisbatan pasayib ketadi (47-rasm). Ko'krak qafasi bilan birga
o‘pka ham kengayib, alveolalardagi bosim pasayishi bilan havosi o‘pkaga so'rib
olinadi. So‘ngra tashqi qovurg‘alararo va diafragma muskullari bo‘shashib, ichki
72


47-rasm.
 Nafas olish va nafas chiqarisih harakatlarida ko‘kiak qafasi
va diafragmaning holati: 
a
 - nafas olish
b, d -
 nafas chiqarish;
1
 - diafragma, 
2
 - qovurg‘alararo muskullar.
qovurg‘alararo muskullari qisqaradi. Qovurg‘alar pastga tortilib, diafragma pardasi
qorin bo‘shlig‘iga osilib tushadi. Ko‘krak qafasining hajmi kichrayib, undagi bosim
atmosfera bosimidan yuqori bo‘lib qoladi. Havo alveolalaxidan nafas yo'llariga
siqib chiqariladi, ya’ni nafas chiqarish sodir bo‘ladi.
Nafas olish va nafas chiqarish shu tariqa almashinib turadi. Odam tinch
o'tirganida bir minutda 16-18 marta nafas olib, nafas chiqaradi. Harakatlanganda
yoki jismoniy mehnat bilan shug‘ullanganda nafas olish tezlashadi.
Topshiriqlarga javob yozing va javobingizni tekshirib ko‘ring:
1. Nafas olish organlarini to‘g‘ri ketma-ketlikda joylashtiring: A - kekirdak, В -
hiqildoq, D - burun bo'shlig'i, E - alveolalar, F - o'pka, G - bronxlar, H - halqum.
2. Nafas olish organlari va ularga mos keladigan tuzilish belgilarini juftlab yozing: A -

Download 59,4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   184




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish