3
Июнь
17
ЯҲЁ ҒуЛОМОВНИНГ ЎЗБеКИСТОНДАГИ МОДДИЙ – МАДАНИЙ
ЁДГОРЛИКЛАРНИ ЎРГАНИШДАГИ ФАОЛИЯТИ
Канимкулов Олимжон Шералиевич,
Гулистон давлат университети
“Тарих” кафедраси ўқитувчиси.
Электрон почта: Kanimkulov.81@gmail.com,
Tel: +99897 224-07-67
Аннотация:
ушбу. мақолада. атоқли. ўзбек. олими. Яҳё. Ғуломовнинг. илмий. фаолияти,.
мамлакатимиздаги. тарих. ва. археология. фанлари. ривожидаги. ўрни,. унинг. археологик.
тадқиқотлари,.моддий.–.маданий.ёдгорликларни.ўрганишдаги.фаолияти.билан.бирга,.фан.
йўлидаги.фидойилиги,.ватанпарварлиги.ва.келажак.авлодга.қолдирган.бой.илмий-тарихий.
мероси.ҳақида.сўз.юритилади.
Калит сўзлар:
. Археология. институти,. Оқмачит. маҳалласи,. моддий. ва. маданий. оби
-
да-ларини. тадқиқ. қилиш,. Архитектура. институти,. “Ўзкомстарис”,. суғорилиш. тарихи,.
Aфросиёб.қўрғони,.Ўзбек.Давлат.Педагогика.академияси,.“Намуна”.номли.мактаб-интер
-
нат,.сардобалар,.моддий.маданият.обидалари.
Ўзбек. ҳалқининг. қадимги. бой. моддий. ва. маданий. обидаларини. тадқиқ. қилишда. ва.
уларни. синчиклаб. ўрганишда. ўзининг. улкан. ҳиссасини. қўшган,. машҳур. тарихчи-архео
-
лог.олим,.Ўз.ФА.академиги,.“буюк.хизматлари.учун”.ордени.соҳиби.Яҳё.Ғуломов.ҳақида.
фикр.юритмоқчимиз..
Ибратли.ҳаёти,.серқирра,.сермаҳсул.фаолияти.билан.ҳаётлик.пайтидаёқ.(айтиш.мумкин
-
ки.илмий.фаолиятининг.дастлабки.даврлариданоқ.устозларининг.ишончига.кира.олгани).
[1,. 23-б]. ҳалқимиз. назарига. тушган,. бугунги. кунда. эса. илмий. доираларда. номи. ҳамиша.
ҳурмат. билан. тилга. олинадиган. Яҳё. Ғуломов. 1908-йили. 1-майда. Тошкент. шаҳрининг.
Шайҳонтоҳур.даҳасидаги.Оқмачит.маҳалласида.мадраса.ўқитувчиси.оиласида.дунёга.кел
-
ди..1918-йилда.эски.шаҳарда.ташкил.этилган.“Намуна”.номли.мактаб-интернатда.ўқишга.
борди.. Яҳё. Ғуломовда. моддий. маданият. обидаларига. нисбатан. қизиқиш. ҳали. у. мактаб-
интернатда.ўқиб.юрган.ёшлик.йилларидаёқ.пайдо.бўлган.эди.[2,.10-б].
Мактаб. таҳсилини. якунлаган. Яҳё. Ғуломов. ўқишни. давом. эттириш. мақсадида.
самарқандга.йўл.олади..1927-1930.йилларда.Яҳё.Ғуломов.Ўзбек.Давлат.Педагогика.ака
-
демияси. ижтимоий-иқтисодий. бўлимида. ўқийди.. самарқандда. очилган. бу. дорилфунун
-
да.ўша.даврнинг.машҳур.олимлари.Пўлат.солиев,.Муса.саиджонов,.Василий.Вяткин.ва.
бошқаларнинг.маъруза.ва.суҳбатларини.тинглади,.сабоқ.олди..Яҳё.Ғуломовнинг.илмга,.ху
-
сусан.археологияга.бўлган.қизиқишини.сезган.В..Вяткин.уни.археологияга.тортиш.ва.дала.
ишлари. методи. билан. таништириш. мақсадида. ўзи. олиб. бораётган. Афросиёбдаги. қазиш.
ишларига.олиб.чиқа.бошлайди.[3]..
1933-йилдан.Яҳё.Ғуломовнинг.илмий.фаолияти.бошланди..саккиз.йил.давомида.тари
-
хий. ва. санъат. ёдгорликларини. аниқлаш. республика. комитети. (“Ўзкомстарис”)да. илмий.
ходим.ҳамда.илмий.котиб.лавозимларида.ишлади.
Мазкур.мақоламизда.домла.Яҳё.Ғуломовнинг.археологияга.оид.кашфиётлари,.шунинг
-
дек,. тарих. фани. ривожига. қўшган. улкан. хизматларидан. бироз. бошқа. жабҳалардаги. хиз
-
матлари,. олимлик,. фан. учун. фидойилик,. ватанпарварлик,. одамийлик. каби. фазилатлари.
ҳақида.сўз.юритмоқчимиз.
“Ўзкомстарис”да. ишлаб. юрган. вақтларида. ва. дастлабки. қатнашган. археологик. экспе
-
дицияларида.тўплаган.материаллари.асосида.1930-йиллардаёқ.юртимизнинг.бой.моддий-
маънавий.меросини.асраб-авайлаш.ва.келажак.авлодга.етказиш.бўйича.жуда.катта.ишлар
-
га.бош-қош.бўладилар.[4,.3-б].
Ўша. вақтда. Яҳё. Ғуломов. бой. моддий. маданият. ёдгорликларимизни. сақлаб. қолиш. ва.
ўрганиш. учун. “Ўзкомстарис”ни. кучи. етмаётганлиги. (ёлғизлик. қилаётганлиги). сабабли,.
28
Do'stlaringiz bilan baham: |