Узбеки стон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абдурауф абдуллаев, Қиёмиддин муфтайдинов

Буларга хом ашё ва материаллар, иш ҳэқи, техник хизмат кўрсагиш,
мукофсгглар ва бошкр ўзгарувчан харажагларни киритиш мумкин.
Доимий харажатлар — бу маҳсулот ишлаб чиқариш ва со­
тиш ҳажмига боғлиқ бўлмаган харажатлар.
Доимий харажатлар график куринищца куйидагича ифодаланади.
Харажатлар
о-
Д ои м ий харажатлар
-► q Маҳсулот ишлаб чиқариш
ва сотиш ҳажми
Бу харажагларга ижара тўлови, доимий маошлар, йиллик реклама ха-
ражаглари, коммунал хизмаг тўловлари, суғурга суммаси ва боидфлар ки-
ритилади.
Юқоридаги харажагларни ўзгариши корхона (фирма)нинг молиявий
ҳсшагини ўзгаришига олиб капали. Шунинг учун ҳрм ушбу масала щ) бир
“Бош]фрувчи”нинг диқкдг марказвда бўлмоғи лозим
Зарарсизлилик нуқтаси
Зарарсизлилик нуқгаси — бу маҳсулот сотишдан тушган ту-
шумни уни ишлаб чиқариш ва сотиш учун қилган харажатларга
тенг бўлиши ёки фойда суммасини нолга тенглигидир.
Корхоналар 
умумий 
харажатларини 
маҳсулот 
ишлаб
чиқариш ва сотишга боғлиқлиги қуйидаги кўринишини олади.

---

Ялпи фойда ва харажатлар
Ҳар бир бирлик тушум ҳисобига, маҳсулот ишлаб чиқаришнинг
ортишида, бир хил суммага ўзгарувчан харажатлар ортади. Бун­
дан ташқари доимий миқцор ҳам ортиб боради.
Ҳар бир маҳсулот бирлигида сотиш баҳоси билан ўзгарувчан ха­
ражатлар орасидаги фарқ, ўзгармас микдор бўлиши керак. Бу фарқ
ялпи фойда деб юритилади.
1-мисол:
Маҳсулот баҳоси — 50 сўм;
Ўзгарувчан харажатлар ҳиссаси — 28 сўм;
Доимий харажатлар — 11000 сўм;
Битта маҳсулот ҳисобига ялпи фойда 50-28=22 сўм;