Microsoft Word tarixi muhammadiy ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
141
odamlar ko‘pincha shol yoki qaltiroq kabi qo‘rqinchlik dardga yo‘liqqaylar». Yana 
Rasululloh aytdilar: 
«Al xamru jammoul ismi va ummul habois». Ya’ni «Aroq gunohning xazinasi va barcha 
yomonlikning onasi». Agar bir kimsa o‘zi bilaturib, qiz farzandini aroqxo‘rga bersa, ul 
kishi o‘z qizini zinoga tutib berganning gunohini topgay, dedilar. Endi bundoq bo‘lgach, 
har bir mo‘min musulmonlar bu oyat-hadis mazmuniga amal qilib, bundog‘ ulug‘ 
gunohdin o‘zlarini saqlasinlar va bir necha soatlik bosh og‘rig‘ini kayf qilish xayolini xush 
ko‘rib, dunyo va oxiratlarini xarob qilmasinlar. 
Yana o‘z so‘zimizga kelaylik. Makkadin Madinaga Rasululloh hijrat qilib kelganlaridan 
so‘ngra yigirma yetti qatim o‘zlari askarga bosh bo‘lib, urushga chiqdilar. Qolgan 
urushlarga o‘zlari Madinada turib askar chiqardilar. Payg‘ambarimiz boshchi bo‘lib, 
urushga chiqqan bo‘lsalar, uni g‘azot safari deb aytilur. Agar o‘zlari chiqmagan bo‘lib, 
oz-ko‘p askar yuborgan bo‘lsalar, uni ilg‘or safari deyilur. 
Uhud urushi o‘tib, bir necha oydin keyin Rasulullohga shundoq xabar keldikim, Bani Asad 
qabilasining raislaridan Talha va Salama degan kishilar bosh bo‘lib, urush qilmoqqa 
askar to‘plamoqdadurlar. Buni eshitib, darhol bir yuz ellik kishilik bir bo‘lik cherik (askar) 
chiqarib, Abu Salamani askarga boshliq qildilar. Bu safarlari esa, hijratning to‘rtinchi yili, 
Muharram oyining boshlarida edi. Bu askar ildamlik bilan dushman yeriga yetib borib, 
tuyuqsizdan ular ustiga chopul qildilar. Qarshi turmoqqa dushmanlarning qudratlari 
qolmadi. Mol boqib yurgan uch qullarini qoldirib, qolganlari esa tog‘u toshlarga tarqalib 
qochdilar. Alarning tashlab qochgani qo‘y-echki, tuyalarini haydashib, o‘n kun ichida 
salomat Islom askari Madinaga qaytib kelishdilar. 
URANA VOQEASI
Yana shu yilning Muharram oyida ansor sahobalaridan Abdulloh ibn Unays degan kishini 
Arafot tog‘i yaqinida, Urana degan yerga yubordilar. Ul joyda Huzayl qabilasining raisi 
Sufyon ibn Xolid Rasulullohga qarshi askar to‘plab, Madina ustiga yurish qilmoqchi edi. 
Bu xabar Rasulullohga eshitilgach, Abdullohga buyurdilarkim:
Bu xizmatga yashirincha yolg‘iz o‘zi borgay, payt topib fitna boshlig‘i bo‘lgan kishini 
o‘ldirib, qaytgay.
Anda Abdulloh: 
— Ey Rasululloh, bu ishni bajarish ustida, agar hojat tug‘ilib qolsa, yolg‘on so‘z qilmoqqa 
ruxsat qilurmisiz? — dedi.
Zarurat holda yolg‘on so‘zlashga Payg‘ambarimiz ruxsat qildilar. So‘ngra shu hijratning 
to‘rtinchi yili, Muharram oyining beshinchi kunida ul kishi Madinadan chiqib, bir necha 
kun ichida dushman yeriga yetib, u bilan ko‘rishdi.
— Qaysi qabiladin erursan? — deb so‘radi,
— Xuzoa qabilalsidan bo‘lurman, Muhammad bilan urushmoq uchun seni askar yig‘ibdi, 
deb eshitdim, unga dushman bo‘lganligimdan men ham fidoiy bo‘lib shu urushga 
qatnashmoqqa keldim — deb javob qildi Abdulloh. 
Bu so‘zni onglashi bilan uning ko‘ngli ko‘tarilib, aytdikim: 
— «Anglaganing to‘g‘ridur. Muhammad bilan urush qilmoqqa askarimiz yig‘ilib tayyor 
bo‘ldi. Bu yaqin orada Madina sari yurish qilmoqchidurmiz, xush kelding, — deb 
Abdullohni o‘z chodiriga boshladi. Kech bo‘lib, boshqalari tarqalib ketdilar. Abdulloh 
so‘zini so‘nin (yaxshi) ko‘rib, el uyquga ketgunchalik uxlamasdin, so‘zlashib o‘ltirishdi. 
Rasulullohdin so‘z ochib: 
— Muhammad shu kungachalik men kabi urush yo‘lini bilgan bir kishiga yo‘liqmagan 
bo‘lsa kerak. Urush qandoq ekanini endi unga ko‘rsatgayman, — der edi. 

---

Tarixi Muhammadiy. Alixonto’ra Sog’uniy