Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

–
NH
2
ga o`rin almashingan bo`lsa, bu birikma asos xususiyatlariga, karboksil gruppa 
–COOH
ga 
o`rin almashingan bo`lsa kislota xususiyatlariga ega bo`ladi: 
CH
3
NH
2


 CH
4 

 CH
3
COOH 
metilamin sirka kislota 
Nemis ximigi 
K.Shorlemmer
uglerod atomlari o`zaro birikib 
–C–C–
 
zanjirini hosil 
qilishini ko`rsatib berdi. Shu tariqa organik kimyo fan sifatida tarkib topib va rivojlanib bordi. 
Organik kimyoning alohida fan sifatida ajralib chiqishiga quyidagilar sabab 
bo’lgan: 
1. 
Organik moddalar sonining anorganik moddalarga qaraganda ko’pligi. Hozirgi vaqtda 
anorganik moddalarning soni 
650000 
ga yaqin bo’lsa, organik moddalarning soni 
5000000 – 
10000000
dan ortiqdir. Har yili o’rta hisobda 
20000
 
dan ortiq yangi organik birikmalar sintez 
qilinmopqda.
2. 
Organik moddalaning inson hayoti faoliyatidagi ahamiyatining katta ekanligi, organik 
kimyo fanida o’rganiladigan moddalar o’simlik va hayvon organizmida sodir bo’ladigan hayotiy 
jarayonning asosini tashkil qiladi. 
3. 
Organik moddalarning o’ziga xos xususiyatlarga ega ekanligi, ularnig barchasi 
yonuvchan, aksariyati dissotsiatsiyaga uchramaydi va tashqi ta’sirga chidamsiz, organik 
moddalarning reaksiyaga kirishish xususiyatlari, anorganik moddalarning reaksiyalarga kirishish 
xususiyatlaridan farq qiladi.
4. 
Organik kimyo yuksak taraqqiy etgan materiyani o’rganadi. Organik kimyo 
o’rganadigan moddalarning tarkibi va tuzilishi, anorganik moddalarning tarkibi va tuzilishiga 
qaraganda ancha murakkabdir.