Toshkent moliya instituti "tasdiqlayman"

 
Меҳнатни илмий ташкил этиш тизимида жисмоний тарбиянинг
қуйидаги шаклларини ўзаро фарқлайдилар:
тушлик танаффус пайтида
жисмоний тарбия машқлар
Sub Department
бошланғич гимнастика
жисмоний тарбия
танаффуси (пауза),
жисмоний тарбия
дақиқаси
микропауза
Бундай шаклларнинг барчаси меҳнат куни тартибида жисмоний
тарбия тадбирларининг тизимини ташкил этади. 
 
 
 

---

Гигиеник гимнастика
Гигиеник
гимнастика қуйидаги вазифаларни ечишга
хизмат қилади:
организмнинг асосий физиологик
(мушак, 
асаб) тизимларини
ишга
тайёрлашни
тезлаштириш;
хизматчининг
ҳиссий
тонусини
кўтариш; организмнинг меҳнат фаолиятига мослашиш
фазаси давомийлигини қисқартириш;
бутун меҳнат
куни мобайнида юксак иш қобилиятини сақлашга
хизмат қилиш
. Гигиеник гимнастика иш кунининг
бошида
4-10 дақиқа
давомида ўтказилади. Гигиеник
гимнастикада
меҳнат
жараёнида
бажариладиган
ҳаракатлар хусусиятига мос жисмоний машқлардан
фойдаланиш тавсия этилади.
Меҳнат хусусияти ва шарт-шароитларига боғлиқ ҳолда
гигиеник гимнастика жисмоний машқлари мажмуасининг
қуйидаги учта варианти ўзаро фарқланади: чигал ёзиш
машқлари, профилактик фаол дам олиш ва яхлит таъсирли
машқлар мажмуаси.
Хусусан, бошланғич гимнастикада ҳаракат суръати ўсиб
борувчи
машқлардан фойдаланиш лозим. Шу билан
бирга, ҳаракатларнинг ишчи суръатини тез ўзлаштириш
учун оддийдан анча юқори суръатни ривожлантириш
тавсия этилади.
 
Жисмоний тарбия паузаси.
Жисмоний тарбия паузалари
чарчашнинг ривожланишига
йўл
қўймаслик, организмнинг
функционал ҳолатини
яхшилаш, 
ишчи
ритм, 
суръат, 
диққат-эътибор
концентрациясини
юксак
даражада
сақлаб
туриш, 
гавданинг ишчи вазияти ва касбий фаолиятнинг салбий
оқибатларини бартараф этиш, ҳаракат танқислигини
маълум даражада бартараф этиш
мақсадида ўтказилади.
Гигиеник гимнастикадан фарқли ўлароқ
, 
жисмоний тарбия
паузаси бевосита меҳнат фаолияти жараёнида, одатда, 
иш сменасининг биринчи ва иккинчи яримларида икки
мартадан бажарилади.
Жисмоний тарбия паузаси, ҳал
қилинадиган асосий вазифалардан келиб чиққан ҳолда,
ишчиларда чарчоқнинг ривожланиши арафасида ёки иш
қобилияти пасайишининг биринчи аломатлари пайдо
бўлиши биланоқ ўтказилиши керак. Муддатидан олдин
жисмоний машқлар мажмуасини ўтказиш иш ритмининг
бузилишига ва иш қобилиятининг пасайишига олиб
келиши мумкин. Одатда, жисмоний тарбия паузалари
тушлик танаффусдан ёки иш сменаси тугашидан
1
–2 
соат олдин ўтказилади
. 
Агар жисмоний тарбия йўриқчиси
ҳар бир аниқ ишлаб чиқариш участкасидаги ишчилар иш
қобилиятларининг ўзгариши асосида иш кўрса, янада
ижобийроқ ҳолат кузатилади.