Ғалла уюмини муҳрлаш тўғрисида ҳам ҳужжатлар мав­ жуд. Жумладан, 20-ҳужжатда Убайдуллохоннинг 1702

вужудга келади. Илбарсхон давлати Хива хонлиги номини
олиб, унга Амударёнинг қуйи оқимидаги Хоразм, М инг-
қишлоқ (Манғишлоқ) туркманлари, 
Болхон тоғи ён
бағирлари, Деҳистон, Узбой дарёси дельтаси ерлари, Ш и­
молий Хуросон ҳамда Копетдоғ, Юорентоғ атрофидаги ер­
лар кирган. Бу мулкларнинг баъзилари ҳагго хонликдан
ажралиб чиқишга ҳаракат қилар эди. Асфандиёрхон дав­
рида (1623-1643) Орол денгизи атрофидаги қабилалар мус-
тақил бўлиб, Хива хонлиги билан урушлар олиб боришдан
ҳам қайтишмасди. Кўп элатли давлат бўлган Хива хонлиги
таркибига кирган туркманлар ҳар хил сиёсий низоларда
гоҳ у тараф, гоҳ бу тарафни қўллаб, хонликдан мустақил
бўлишга ҳаракат қилишарди. Ш айбонийхон авлодлари бир
неча марта Хива хонлигини ўз мулкларига қўшиб олишга
уринди. Жумладан, бутун Мовароуннаҳрни бирлаштириш
учун кураш олиб борган Абдуллахон II Хивани босиб
олиш мақсадида уч марта юриш қилди. Аммо Хоразм ҳар
сафар, то Россия протектората остига тушгунга қадар ўз
мустақиллигини сақлаб қолаверди.
1538 йилда Элбарсхон вафотидан кейин тез-тез хонлар
алмашиб турганлиги Хива хонлиги сиёсий ҳаётининг ўзига
хос томонларидан бўдди. Тадқиқотчи Ж енкинсоннинг
ёзишича, Урганчда етги йил ичида тўрт марта хон алмаш-
ган. Бошқа ўзбек хонликларига нисбатан олганда, бу ерда
ўзбек уруғ бошлиқларининг иж тим оий-сиёсий ҳокимият-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

даги таъсири кучли бўлиб, бу таъсир узоқ са қ л а т а н .
Жумладан, Абулгозихон даврида (1645-1663) Хоразмдаги
дашт ўзбеклари қиёт-қунғирот, уйғур найман, қангли-
қипчоқ каби қабила ва уруғларга бирлашиб, қолганлари