Samarqand davlat tibbiyot instituti. Mavlyanov f. Sh., MAVLYANOV Sh. X., Xayitov u. X. Tibbiyot kasbiga kirish

Igna va o’tkir instrumentlardan jarohat yetkazilgandagi harakat 
(faoliyat) tartibi quyidagicha: 
- zudlikda jarohatlangan joyni sovun bilan yuvish; 
- jarohat yuzasini qon erkin holda oqishi uchun 2 daqiqadan kam bo’lmagan 
holda yoki qon ketish to’xtamaguncha oqar suvda ushlab turish; 
- oqar suv bo’lmaganda jarohatlangan joyni dezinfeksiyalovchi gel yoki 
qo’lni yuvuvchi eritma bilan ishlov berish. 
Quyidagilar mumkin emas: 
- kuchli ta’sir ko’rsatuvchi vositalardan: spirt, yod, oqlovchi suyuqliklardan 
foydalanmaslik. Bu vositalar jarohat yuzasini ta’sirlanishiga olib keladi va yara 
holatini yomonlashtiradi; 
- jarohatlangan joyni qismaslik va artmaslik, 
- ukoldan qolgan yaradagi qonni surmaslik. 

---

52 
Zararlanganligiga gumon qilingan qon va boshqa biologik suyuqliklar 
teriga tushganda harakat tartibi quyidagicha: 
- zararlangan material tushgan joyni zudlik bilan sovunlab yuvish; 
- oqar suv bo’lmaganda zararsizlantiruvchi gel yoki qo’l yuvuvchi eritma 
bilan ishlov berish. Kuchsiz dezinfeksiyalovchi eritmadan, masalan 2-4 foizli 
xlorgeksidin glyukonat eritmasidan foydalanish. 
Quyidagilar mumkin emas: 
- kuchli ta’sir ko’rsatuvchi vositalardan: spirt, oqartiruvchi suyuqliklar va 
yoddan foydalanish; 
- muloqotda bo’lgan joyni artish yoki ishqalash; 
- ifloslangan teri yuzasini bog’lash. 
Zararlanganligiga gumon qilingan qon va boshqa biologik suyuqliklar 
ko’zga sachraganda harakat tartibi quyidagicha: 
- zudlik bilan ko’zni fiziologik eritma yoki suv bilan yuvish (ushbu muolaja 
o’tirib, boshni orqaga engashtirgan holda hamkasbi tomonidan suv yoki fiziologik 
eritmani ko’zga extiyotkorlik bilan qo’yish, ko’z va qovoqdan suv yoki eritma oqib 
chiqishini ta’minlagan holda amalga oshiriladi); 
- ko’zni yuvish vaqtida ko’z linzalarini yechmaslik (chunki ular himoya tusigi 
hisoblanib, keyinchalik foydalanish uchun mutlaqo xavfsizdir)