Tarbiyainstituti

17Каримов И.А. Амалга оширилаётган ислоҳатларимизни янада чукур-лаштириш ва
фуқароликжамияти қуриш - ёруғ келажагимизнинг 
асосий омилидир. 
// ЎзР
Конституциясининг 21 йиллигигабағишланган тантанали маросимдаги маъруза., 2013 йил
7 декабр, Т. “Ўзбекистон”, 2013. - 43 б.
51

---

kelinadigan turii holatlaiga ma'naviy tayyoilaydi “Agar bola o‘yinda 
halol o‘ynasa, keyinchalik hayotda ham halol bo‘ladi“, yoki 
“Bolaning o‘yindagi haiakatiga qaiab, uni qanday odam bo‘lishini 
aytish тш п Й п ”, degan naqllai bekoiga aytilmagan. Qisqa qilib 
aytganda, o‘yin bolalaida ijodiy faollik, tashabbuskoilik, tashkilotchilik 
va boshqa ko‘nikmalami rtvojlantiiishda muhim vosita hisoblanadi. 
0 ‘yinlai tufayli bolalaida ulami o‘iab tuigan dunyoni tushunish va 
unga ta’sii qilish ehtiyoji shakUanadi, aqliy, axloqiy, imdaviy va 
jismoniy silatlari shakllanadi, bii so‘z bilan aytganda, o‘yin yoidamida 
inson tarbiyalanadi, shaxs sifatida shakllanadi.
Haiakatli o‘yinlai nafaqat bolalai, balki katta yoshdagi kislrtlar 
hayotida ham muhim o‘rin tutadi. Agai o‘yinlar bolalaming mhiy 
va jismoniy rivojla-nishi, hayotga tayyorlanishi uchun kerak 
bo'ladigan bo‘lsa, katta yoshdagilai uchun ular bo‘sh vaqtlarini 
mazmunli va qiziqarli o‘tkazish, hoidiq chiqarish, sog‘liqlarini 
mustahkamlash, chiniqishlari uchun hissa qo‘shadi.
Harakatli o‘yinlaming ustuvorligi va hammabopligi shundaki, 
ulardan yil davomida, turli shart-sharoitlarda va ishtirokchilar 
yoshiga qarab mazmunan o‘zgartirilgan hamda tabaqalashtirilgan 
holda foydalanish mumkin. Ana shu xususiyatlami e’tiboiga olgan 
holda xalq harakatli o‘yinlami tarixiy-ijtimoiy nuqtai nazaridan 
quyidagicha tasniflash mantiqiy to‘g‘ri bo‘lishi mumkin deb 
belgilandi.
Ushbu tasniflanishi muvofiq moslashtirilgan mazkur harakatli 
o‘yinlar, bir tomondan, bolalami yil davomida sog‘lomlashtirish 
imkoniyatini kengaytiradi, ikkinchi tomondan, ularda shu o‘yinlar 
orqali jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanish ehtiyojini hamda 
motivatsiyasini kuchaytiradi.