“VODIY-ZIYO” O’QUV MARKAZI. ERITMA 4-QISM
2
ERITMALAR FORMULALAR
1) Massa ulushni topish ;
𝛚
=
erigan modda massasi
umumiy eritma massasi
2) Hajmiy ulushni topish;
𝛚
=
erigan modda hajmini
umumiy eritma hajmiga
3) Foiz konsentratsiya;
1) C% =
erigan modda massasi
umumiy eritma massasi
*100
2) m
1
=
umumiy eritma massasi∗C%
100
; 3) m
2
=
erigan modda massasi∗100
C%
4) Hajmga doir;
1) V =
m
P
; 2) m = V∙p; 3) p =
m
V
ρ – eritma zichligi (g/ml)
5) Foizga doir;
1) C% =
m∙100
V∙P
; 2) p =
m∙100
V∙C%
; 3) V =
m∙100
P∙C%
; 4) m =
V∙P∙C%
100
5) Molyar konsentratsiyaga doir;
1) Cm =
n∙1000
V
; 2) n =
Cm∙V
1000
; 3)V =
n∙1000
Cm
;
4) Cm =
m∙1000
Mr∙V
; 5) m =
Cm∙Mr∙V
1000
; 6) Mr =
m∙1000
Cm∙V
; 7) V =
m∙1000
Mr∙V
; 8) Cm =
Cm∙V1+Cm∙V2
V1+V2
6) Normal konsentratsiyaga doir;
1) Cn =
m∙1000
E∙V
; 2) m =
Cn∙E∙V
1000
; 3) E =
m∙1000
Cn∙V
; 4) V=
m∙1000
Cn∙E
;
7) Molyal konsentratsiyaga doir;
Cm =
n
V
∙1000
8) Titr konsentratsiyaga doir;
1) T =
m
V
; 2) T =
C%∙P
100
; 3) T =
Cn∙E
1000
; 4) T =
Cm∙Mr
1000
9) C% ni Cm ga bog’liqlik formulasi;
1) Cm =
C%∙P∙10
Mr
; 2) Mr =
C%∙P∙10
Cm
; 3) C% =
Cm∙Mr
P∙10
; 4) P =
Cm∙Mr
C%∙10
10) C% ni Cn ga bog’liqlik formulasi;
1) Cn =
C%∙P∙10
E
; 2) C% =
Cn∙E
P∙10
; 3) E =
C%∙P∙10
E
;
1.
Molyar konsentratsiya
– bir litr (1000 ml) eritmada erigan moddaning “mollar” sonini ko’rsatuvchi qiymat.
(
Mol/litr)
V
n
C
Bu yerda
C – molyar konsentratsiya. (mol/litr)
n – erigan moddaning mollar soni. (mol)
V – eritma hajmi (litr)
2.
C
%
va C
M
orasida o’girilishlar.
Foiz konsentratsiyadan
molyar konsentratsiyaga, yoki aksincha molyar
konsentratsiyadan foiz
konsentratsiyaga quyidagi formulalar yordamida o’tiladi.
M
C
C
M
10
%
10
%
M
C
C
M
Bu yerda C
M
– molyar konsentratsiya (mol/l)
C
%
– foiz konsentratsiya (%)
M – erigan moddaning molyar massasi (g/mol)
ρ – eritma zichligi (g/ml)
3. Titr –
eritmaning bir millilitridagi erigan moddaning massasi.
(g/ml)
V
m
Т
da
mod
TAYYORLOVCHI:
RASULOV Muslimbek
“VODIY-ZIYO” O’QUV MARKAZI. ERITMA 4-QISM.
3
ERITMA 4- QSIMI UCHUN
ERUVCHANLIK
1. Ma'lum bir tuzning to'yingan eritmasining foiz konsentratsiyasi 40 % bo'lsa, shu haroratdagi tuzning
eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 40,0 B) 66,67 C) 64,36 D) 33,33
2. KCl 20˚С to'yingan eritmasining foiz konsentratsiyasi 25,37 % bo'lsa, KCl ning shu haroratdagi
eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 25,37 B) 34,0 C) 29,5 D) 41,25
3. KNO
3
40° С to'yingan eritmasining foiz konsentratsiyasi 38,987 % bo'lsa, KNO
3
ning shu
haroratdagi eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 38,37 B) 67,0 C) 39,5 D) 63,9
4. K
2
SO
4
ning 20° С dagi eruvchanlik koeffissenti 11,11 ga teng bo'lsa, shu haroratdagi to'yingan
eritmaning foiz konsentratsiyasini toping.
A) 11,11 B) 9,99 C) 12,12 D) 16,44
5. Na
2
SO
4
ning 40° С dagi eruvchanlik koeffissenti 48,8 ga teng bo'lsa, shu haroratdagi to'yingan
eritmaning foiz konsentratsiyasini toping.
A) 48,8 B) 32,79 C) 42,12 D) 66,44
6. KCl ning 50° С dagi eruvchanlik koeffissenti 42,6 ga teng bo'lsa, shu haroratdagi to'yingan
eritmaning foiz konsentratsiyasini toping.
A) 42,6 B) 19,99 C) 29,87 D) 26,44
7. NaCl to'yingan eritmasining ma'lum haroratdagi molyal konsentratsiyasi 2 M bo'lsa, shu haroratdagi
tuzning eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 20,0 B) 11,7 C) 23,4 D) 33,33
8. MgSO
4
to'yingan eritmasining ma'lum haroratdagi normal konsentratsiyasi 2 N bo'lsa, shu haroratdagi
tuzning eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 20,0 B) 24,0 C) 12,0 D) 30,4
9. Na
2
SO
4
to'yingan eritmasining ma'lum haroratdagi molyal konsentratsiyasi 1,2 M bo'lsa, shu
haroratdagi tuzning eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 14,2 B) 17,04 C) 28,4 D) 33,33
10. Na
2
SO
4
to'yingan eritmasining ma'lum haroratdagi konsentratsiyasi 2 N bo'lsa,
shu haroratdagi
tuzning eruvchanlik koeffissentini toping.
A) 14,2 B) 17,04 C) 28,4 D) 33,33
11. KCl ma'lum haroratdagi to'yingan eritmasining eruvchanlik koeffissenti 22,35 bo'lsa, shu
haroratdagi KCl ning molyal konsentratsiyasini hisoblang.
A) 0,3 B) 0,1 C) 3 D) 1
12. Na
2
SO
4
ma'lum haroratdagi to'yingan eritmasining eruvchanlik koeffissenti 35,5 bo'lsa, shu
haroratdagi eritmaning molyal va normal konsentratsiyasini hisoblang.
A) 2,5; 5 B) 2,5; 2,5 C) 5; 5 D) 0,25; 0,25