Tadqiqotlari

Ux = a
0
, + a
1
x 
Bu yerda Ux - natijaviy belgining tekislangan qiymati (o‘zgaruvchan 
o‘rtacha). 
Mazkur formula tahlil qilinayotgan natija ko‘rsatkichining aniqlanishi lozim 
bo‘lgan omilga bog‘liqligining turli qiymatlarini aniqlash imkonini beradi. Shu 
tufayli uni regressiya koeffitsiyenti, deb yuritiladi. 
Agarda natija o‘zgarishiga bitta emas, bir qancha omillar ta’sir qilsa, ular 

---

302 
o‘rtasidagi bog‘liqlik staxostik shaklda bo‘lsa ko‘pomilli regressiya formulasi 
qo‘llaniladi: 
Ux = a
0
, + a
1
x
1 
+ a
2
x
2 
+...+ a
p
x
p
 
Marketing tadqiqotlarida to‘g‘ri chiziqli bog‘lanish tenglamasi keng ko‘lamda 
qo‘llaniladi, uning parametrlarini aniqlash va ularni ishlatish oson. Lekin haqiqatda 
chiziqli bog‘lanish kam uchraydi. Shu sababli to‘g‘ri chiziqli bog‘lanishni tanlash 
oddiy emperik usul sifatida qaraladi.
Agarda emperik ma’lumotlar omil belgining ko‘payishi natijaviy belgining 
tezroq o‘tishiga olib kelsa, regressiya tenglamasi sifatida ikkinchi tartibli 
parabola 
tenglamasi
olinadi.
Tenglama quyidagi ko‘rinishga ega
Ux = a
0
 + a
1
x + a
2
x
2 
Giperbola
tenglmasi esa: 
;
1
1
0
х
а
а
Ух
+
=
 
yarim logarifmik egri chiziqli tenglama: 
Ux = a
0
 + a
1
Logx;
 
Ko‘p 
omilli 
(chiziqli) 
regressiya 
tenglmasi ham ko‘pomilli regressiya singari 
quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi: