A. A. Omonov, Т. М. Qoraliyev kredit va banklar

17.6.0 ‘zbekistonning xalqaro moliyaviy institutlari
bilan hamkorligi va istiqbollari
0 ‘zbekiston Respublikasi va YETB ning o‘zaro hamkorlik aloqalari
1992-yil 30-aprelda boshlandi. 1993-yildan mamlakatimiz YETB ning 
tolaqonli a’zosi va aksioneri boldi. 0 ‘zbekiston YETB ning 
hamkorlikdagi aloqalarini rivojlanishga quyidagi holatlami ta’kidlab 
o‘tish maqsadga muvofiq. 1993-yil Respublikamiz Prezidenti I. A. 
Karimov Buyuk Britaniyaga rasmiy tashrifi chogida YETB ning shtab -
309

---

kvartirasida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish 
yo‘nalishiga 60 mln. dollar hisobidagi birinchi kelishuv imzolandi. 
1994-yil Toshkentda YETB ning vakolatxonasi ochildi va shu yilning 
10-yanvarida YETB 0 ‘zbekistonda amalga oshiriladigan investitsiya 
loyihalari uchun majburiy garovni bekor qildi. Bu esa, ikki tomonlama 
hamkoriikmng yanada ishonchli tusga kirganidan xabar beradi- 2002- 
yilning yakunida YETB Prezidenti Jan Lemerani yurtimizga tasmiy 
tashrifi YETB va 0 ‘zbekiston o‘rtasida 2003-yil 4-martdan strategik 
hamkorlik boshlanishiga sabab boidi.
YETTB tomonidan 
amalga oshirilgan loyihalar 0 ‘zbekistonda 
asosan paxta va neftm qayta ishlash, qurilish, tekstil va tog‘kon sanoali, 
temir y o l transport!, bank sektori va qimmatbaxo qog‘ozlar bozori 
sohalariga yo‘naltirilgan. Bundan tashqari bank kichik biznes va xususiy 
tadbirkorlikni, turizm va energetikani rivojlanishida faol ishtirok 
etmoqda.
YETTB ning 60 mln. dollar qiymatidagi birinchi kredit liniyani 
kichik biznesni qollab quwatlash maqsadida Tashqi iqtisodiy faoliyat 
(TIF) Milliy banki orqali amalga oshirildi. Ushbu kredit liniyasi orqali 
umumiy qiymati 96,47 mln. dollarlik 21 ta loyiha 1996-yil nihoyasiga 
etdi.
Bozor munosabatlarining rivojlanishini belgilovchi omillardan biri, 
bozorda soglom raqobat muxitini shakllantirishdan iborat. Shu 
maqsadda 2002 yilning 7 - 9-avgust kunlari Yevropa tiklamsh 
taraqqiyot banki, Jahon tiklanish va taraqqiyot banki, Xalqaro moliya 
korporatsiyasi, Osiyo taraqqiyot banki ishtirokida 0 ‘zbekistondagi 
xususiylashtirish jarayojilari 
va 
telekommunikatsiya 
sohasidagi 
qonunchilik xolati bo‘yicha «aylana stol» tashkil etildi.
1995 
- 1996 yillarda bevosita YETB ishtiroki bilan 0 ‘zbekistonda 
« 0 ‘zbeklizing InterneyshnI» Iizing kompaniyasi tashkil etildi. Ushbu 
loyihaga YETB 0,9 mln. dollar kompaniya ustav kapitalining 15 % ni 
yo‘naltirdi.
YETTB Yaponiya xukumati bilan kelishgan holda 0 ‘zbekistonda 
BAS 
dasturini amalga oshjrdi. Dastur maqsadi 0 ‘zbekistonda ishlab 
chiqarilgan mahsulotlami sertifikadashtirish va tashqi bozorga olib 
chiqishdan iborat. Bu dastur bugungi kunda bozor iqtisodiyotiga 
o‘tayptgan 10 ta davlatda amal qilib, eksport korxonalarining 
sertifikatlashtirish bilan bogliq 50 % xarajatlarini qoplaydi.

---