A. A. Omonov, Т. М. Qoraliyev kredit va banklar

muomala jarayonini tezlashtirish
funksiyasi mamlakat 
pul muomalasi, pul massasi, pulning aylanish tezligiga bevosita ta’sir 
qiladi. Bu jamiyatdagi vaqtinchalik bo‘sh pul mablaglarini tegishli 
fondlargajalb etish orqali ulami pul aylanmasiga kiritadi.
Ma’lumki, mamlakat pul massasining tovar massasiga nisbatning 
ta’minlanishi milliy valutaning barqarorligi va sotib olish qobiliyatiga
44 Язгаров 
Я.С.
История экономических учений -М.: ЙНФРА-М, 2001, - С.313.
161

---

ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Bu jarayonda kredit mamlakat pul massasining 
umumiy hajmini 
oshirmagan holda iqtisodiyot tarmoqlarining 
qo‘shimcha mablaglarga boigan ehtiyojni ta’minlaydi.
Odatda, berilayotgan kreditlar asosan moliya muassasalari orqali 
bir hisobvaraqdan ikkinchi hisobvaraqlarga o‘tkaziladi. Bu, o ‘z 
navbatida, muomaladagi pullaming aylanish tezligiga ijobiy ta’sir 
ko‘rsatadi.
Kredit paydo bo‘lishi bilan birga, kredit pullarining oddiy shakli 
bo‘lgan veksellami paydo bo'lishiga sabab bo‘ldi. Albatta. veksellar 
xo‘jalik yurituvchi subyektlaming vaqtinchalik pul mablag'lari bilan 
bogiiq muammolami hal etishda, kredit munosabatlari yordamida 
muhim moliyaviy qurol sifatida may donga chiqadi.
Kreditning 
pullami muomalaga chiqarish va ulami naqdlashtirish
funksiyasi
asosan Markaziy bankning qayta moliyalash siyosati orqali 
amalga oshiriladi. Ma’lumki, Markaziy bank muomaladagi pul 
massasini tartibga solish maqsadida qayta moliyalash stavkalari asosida 
tijorat banklariga kreditlar beradi, berilgan kreditlar iqtisodiyotdagi pul 
massasini oshirish bilan birga, Markaziy bank tomonidan kreditlar 
ko‘rinishida muomalaga chiqarilgan naqdsiz pullami u yoki bu yo‘l 
bilan naqdlashtiradi.
Kredit