Namangan davlat universiteti madaniyatshunoslik

 
Mehr
- shaxs ma`naviyatining muhim tarkibiy jihati va milliy ma`naviyatimizga xos ma`rifat 
yo`llaridan biri, insonlarga, tabiatga, har bir ishga beg`araz fidoiylik bilan munosabatda bo`lish. 
Mehr ma`rifati 1) inson ko`nglini anglab etish va unga mehr ko`rgazish bilan tarbiyalash, 2) 
insonning boshqa bir insonga bo`lgan beg`araz muhabbati tufayli xudbinlik balosidan forig` 
bo`lishi va Borliq haqiqatini anglab etishi (Alisher Navoiy talqinida) ma`nolarini anglatadi. 
 
Ma`rifat
- ma`naviy kamolot yo`li, insonning ko`ngil ko`zgusini sayqallash jarayoni, ya`ni har 
bir insonning butun ongli hayoti davomida o`zligini anglash, o`zining Borliq haqiqatiga nisbatini 
aniqlash va o`z ruhini Borliq haqiqati bilan uyg`unlashtirib borish yo`lidagi harakati. 
 
Ibrat
- milliy ma`naviyatimizga xos ma`rifat yo`llaridan biri, el-yurt ehtiromiga sazovor ulug` 
bir insonning yashash tarzi, e`tiborga loyiq xatti harakatlaridan namuna olib, hayotda ularga 
rioya qilish. Jumladan, islom ma`naviyatida payg`ambarimiz Muhammad(sav) ibratlari etakchi 

---

142 
ahamiyatga egadir. SHu bilan birga ibrat ma`rifatini ko`r-ko`rona taqliddan farq qilish juda 
muhim. 
 
Riyozat
- milliy ma`naviyatimizga xos ma`rifat yo`llaridan biri, muayyan ezgu maqsad yo`lida 
barcha qiyinchiliklarga bardosh berib, olg`a intilish.
Islom mintaqa madaniyati doirasida riyozat 
ma`rifatini yuksak mukammallik darajasiga olib chiqishda tasavvuf piri murshidlarining xizmati 
beqiyosdir. 
SHaxs (tuyg`usi)
- milliy ma`naviyatimizga xos Oliy ma`naviy qadriyat, inson ruhining Borliq 
haqiqati bilan uyg`unlashuvining ikkinchi darajasi, har bir inson ma`naviy takomilning muayyan 
bosqichiga ko`tarilib, o`zligini anglay boshlagan holati.