1-mavzu: Birjalarning iqtisodiy mohiyati

2.3. Ўзбекистон Республика товар-хомашё биржасида биржа савдоси 
Қоидалари
1.Умумий қоидалар. 
4.Ушбу Қоидаларда қўлланадиган атамалар қуйидаги маънога эга: 
биржа савдоси
– товарларни товар-хомашё биржаси орқали сотишни 
таъминлайдиган ўзаро боғлиқ чора-тадбирлар тизими 
биржа товари
– белгиланган тур ва сифатдаги ҳар қандай товар, жумладан, 
белгиланган тартибда биржа савдосига қўйилган товарга стандарт шартнома 
биржа савдолари
– Биржа томонидан мазкур Қоидаларга мувофиқ ташкил 
қилинадиган биржа товари билан савдо 
биржа битими
– биржа савдосига нисбатан Биржада рўйхатга олинган олди-
сотди шартномаси 
Биржа аъзоси
– Биржада белгиланган тартибда Биржадан брокерлик ўрнини 
сотиб олган юридик ёки жисмоний шахс 
биржа битими қатнашчилари
– Биржа аъзолари 
брокер
– битимларни Мижознинг номидан ва унинг ҳисобига, ўз номидан ва 
Мижознинг ҳисобига, Мижознинг номидан ва ўз ҳисобига амалга оширадиган 
Биржа аъзоси 
дилер
– битимларни ўз номидан ва ўз ҳисобига амалга оширадиган Биржа 
аъзоси
мижоз
– биржа битими қатнашчиси унинг топшириғи бўйича ва унинг 
ҳисобидан биржа товари билан битимларни амалга оширадиган юридик ёки 
жисмоний шахс 
Электрон савдо тизими (ЭСТ)
– Биржанинг онлайн режимида 
умумреспублика биржа савдолари ўтказишни таъминлайдиган дастурий-
техник мажмуи 
Ҳисоб-китоб-клиринг 
палатаси
– Биржанинг биржа савдоси 
қатнашчилари ўтасида клиринг, ҳисоб-китоб ва ўзаро ҳисоб-китоблар амалга 
оширилишини таъминлайдиган таркибий бўлинмаси 
Ваколатли биржа омбори
– белгиланган тартибда биржа товарларини 
сақлаш бўйича фаолиятни амалга оширадиган ва Биржада омбор сифатида 
аккредитациядан ўтган юридик шахс 
5. Биржа савдоси биржада турли сотувлар ўтказиш ва уларнинг натижалари 
бўйича биржа битимлари тузиш воситасида амалга оширилади. 
2. Биржа савдоларини ўтказиш жойи ва вақти 
6. Биржа савдолари Биржанинг локал савдо майдончалари ва филиаллари 
уланган Биржа умумий электрон савдо тизимида савдо сессиялари жадвали 
бўйича ўтказилади. 
7. Савдо сессиялари жадвали Биржа Маклериати томонидан ишлаб чиқилади 
ва Биржа Бошқармаси томонидан тасдиқланади. Биржа савдоси қатнашчилари 
савдо сессиялари жадвали ҳақида у киритиладиган санадан камида бир кун 
олдин хабардор қилинади. 

---

8. Савдо ўтказиладиган вақт ва жойни ўзгартириш Биржа Бошқармасининг 
қарори асосида ўтказилади, бу ҳақда савдо қатнашчиларига уч календарь куни 
ичида хабар етказилади. Бир марталик ҳолатларда, зарурат туғилганда хабар 
бериш муддати қисқартирилиши мумкин. 
9. Биржа бошқармаси Раиси тасдиқлаган «ЎзРТХБ ОАЖ объект-пропуск 
режими ҳақидаги қоидалар»га мувофиқ Биржа ўз ҳудудига кириш учун 
пропуск режимини таъминлайди. 
10. Биржа хизматчиларига биржа битимларида қатнашиш, ўз брокерлик 
идораларини ташкил қилиш, шунингдек, хизмат ахборотларидан шахсий 
манфаатлари йўлида фойдаланиш тақиқланади. 
3. Биржа савдоси қатнашчилари ва уларга қўйиладиган талаблар. 
11.Мазкур Қоидалар доирасида биржа савдолари қатнашчилари қуйидагилар 
ҳисобланади: