Электр таъминоти ва электр тармоšлари

исоб-китоб амалга ошириладиган исобга олиш 
Ҳ
ҳ
деб, пуллик исоб-китоб илиш учун ишлаб чи арилган ва
ҳ
қ
қ
истеъмолчиларга етказиб берилган электр энергиясини исобга олишга айтилади.
ҳ
исоб-китоб учун ўрнатиладиган исобга олиш асбоблари,
Ҳ
ҳ
исоб-китоб амалга ошириладиган исобга олиш
ҳ
ҳ
асбоблари
дейилади.
Электр энергиясини исобга олиш асбоблари
ҳ
– мазкур оидалар ва Ўзбекистон Давлат стандарти O
Қ
,
z Dst 8.031:2008
«Ё ил и ва энергия. исобга олиш асбоблари билан жихозлаш ва уларни эксплуатация илиш» талабларига мувофи
қ ғ
Ҳ
қ
қ
ўрнатилган исобга олиш асбоблари.
ҳ
Электр энергиясини исобга олиш аппаратлари комплекслари –
ҳ
электр энергияси истеъмолини исобга олиш ва
ҳ
назорат илишнинг автоматлаштирилган тизими ахборотлар тармо ида маълумотларни йи иш, са лаш ва узатиш амда
қ
ғ
ғ
қ
ҳ
элементларнинг ало асини таъминлаш тузилмалари мажмуаси.
қ
1.5.3. 
Электр энергиясини техник (назорат) исобга олиш
ҳ
деб, электр станциялар ва подстанциялар ичида, ало ида
ҳ
цехларда, энергия си ими катта бўлган ускуналарда, биноларда ва х.к. ларда электр энергияси сарфининг назорати учун
ғ
исобга олишга айтилади.
ҳ
Техник исобга олиш учун ўрнатилган исобга олиш асбоблари, 
ҳ
ҳ
техник исобга олиш асбоблари
ҳ
деб аталади.
Электр энергиясини исобга олиш учун турлари «Ўзстандарт» агентлиги томонидан тасди ланган ва ўлчов
ҳ
қ
воситаларининг Давлат реестрига киритилган ўлчов воситаларидан фойдаланиш шарт.
Умумий талаблар
1.5.4. Электр энергиясини ишлаб чи иш, та симлаш, узатиш, сотиш ва истеъмол илишда исобга олишни ташкил
қ
қ
қ
ҳ
этиш "Ё ил и ва энергияни ишлаб чи ишда, та симлашда ва истеъмол илишда уларни исобга олишни ташкил этиш"
қ ғ
қ
қ
қ
ҳ
РДУз 51-083-39 кўрсатма асосида олиб борилади.
Актив электр энергияни исобга олиш
ҳ
:
1) электр станцияларнинг генераторлари томонидан ишлаб чи илган;
қ
2) электр станциялар ва подстанцияларнинг хўжалик ва ўз э тиёжлари
ҳ
га (алохида) сарф бўлган;
3) электр станцияларнинг шиналаридан тў ридан-тў ри истеъмолчиларга
ғ
ғ
кетган линиялар бўйича истеъмолчиларга
берилган;
4) бош а энерготизимларга 
қ
берилган ёки улардан олинган;
5) электр тармо дан истеъмолчиларга 
қ
берилган;
6) экспортга берилган ва импорт бўйича абул илинган энергия ми дор
қ
қ
қ
ини ани лашни таъминлаши шарт.
қ
Бундан таш ари, актив электр энергия
қ
ни исобга олиш уйидагиларни
ҳ
қ
:
-энерготизимнинг ар хил 
ҳ
класс кучланишлардаги электр тармо ларига кел
қ
иб тушган электр энергиясини ани лашни
қ
;
-энерготизимнинг хўжалик исобидаги тар
ҳ
кибий исмлари
қ
учун электр энергияси балансини тузишни;
-истеъмолчилар томонидан электр энергияси балансига, уларга берилган истеъмол режимларига риоя этилишини
назорат илишни
қ
; 
-электр таъминоти тизимида электр энергияси йў олишларини 
қ
ани лаш
қ
ни таъминлаши керак.
1.5.5. Истеъмолчи томонидан электр таъминоти ташкилотидан олинган ёки унга берилган реактив электр энергия
ми дорини ани лаш учун реактив электр энергияни исобга олиш, фа атгина ушбу маълумотлар бўйича исоб-китоблар
қ
қ
ҳ
қ
ҳ
амалга оширилаётган ёки компенсация урилмаларининг ўрнатилган иш режимига риоя этилиши назорат илинаётган
қ
қ
бўлгандагина, таъминланиши керак.