Қишлоқ хўжалигини илмий асосда йўлга қўймас

Помидорнинг фитофтороз касаллиги.
Буни фитофтороз 
Phytophthora infestans оомицет замбуруғи қўзғатади. Касал-
лик ўсимликлар гуллаш пайтида бошланади. Барг бандла-
ри пастга букилади ва барглар осилиб қолади; баргларнинг 
устида қайноқ сувда куйганга ўхшаш доғлар пайдо бўлиб, 

---

62
100 китоб тўплами
сўнгра қўнғир ёки тўқ-қўнғир тус олади, кейинчалик барг 
тўқимаси бир оз оқариб, юпқа қоғозсимон бўлиб қолади. 
Нам об-ҳавода барглар остидаги доғлар атрофида майин, 
юпқа, оқиш моғор қатлами пайдо бўлади. Юқори намлик ва 
илиқ ҳароратда барглар бутунлай чириши ва деярли барча 
ўсимликлар ҳалок бўлиши мумкин. 

---

63
Помидорни иссиқхоналарда етиштириш
6–
китоб
 Ўсимлик пояси ва барглари куйганга ўхшаб қолади
Меваларда доғлар ва яралар пайдо бўлиши
Қўзғатувчининг белгилари.
Phytophthora infestans. Ми-
целий ҳужайраларга бўлинмаган, у помидор тўқималари-
нинг ҳужайралари орасидаги бўшлиқлар ичи бўйлаб тарқа-
лади. Зооспорангиофоралар 2-5 тадан гуруҳларда барг 
тешикчаларидан ёки тўғридан-тўғри эпидермисни ёриб 
чиқади, улар оддий ёки кам шохланувчи, эни 10 мкм. Зооспо-
рангийлар 1 ҳужайрали, тухум ёки лимон шаклли, рангсиз, 
ўлчами 25-33х15-20 мкм, қобиғи юпқа, силлиқ, устида яхши 
кўринадиган ғуддачаси бор. Сувда ўсганида улар 4-16 та
2 хивчинли зооспора ёки куртак (гифа) ҳосил қилади. Таби-
ий шароитда ооспоралар ҳосил бўлмайди.
Кураш чоралари.
Чидамли ва ёки толерант навлар 
яратиш ва қўллаш; жўякларни баланд қилиш; экишдан ол-
дин уруғни самарали уруғ дорилагичи билан дорилаш; ал-
машлаб экиш; олдинги йили помидор ёки картошка экилган 
далаларга экмаслик; бошқа картошка ва помидор экинлари-
дан узоқроқдаги далаларга экиш; экин ичида шамол яхши 
юришини таъминлаш (ортиқча шохларини ўз вақтида буташ, 
вентиляция); азотли ўғитларнинг тавсиядаги минимал миқ-
дорларини бериш (булар, айниқса, нитратли шакллари, ка-
саллик кучли ривожланишига олиб келади); ўсиш даврида 
эртапишар картошка экинида касалликнинг биринчи белги-
лари кўриниши билан помидор ўсимликларига профилак-
тика учун фунгицид (манкоцебни алоҳида ёки металаксил 
билан аралашмасини, 0,2% ли ридомил, 0,5% ли каптан, 0,4%
ли мис хлороксиди, 1% ли бордо суюқлиги ва бошқа) пур-
каш; ўсимлик қолдиқларини даладан чиқариб, йўқотиш тав-
сия қилинади.