Reja: Proyeksiyalar tekisliklarini almashtirish usuli

6.4.  Geometrlk  shaklni  proyeksiyalar  tekisligiga  parallel  o'q  atrofida 

aylantirish. 

Umumiy 

vaziyatda 

joylashgan 

tekis 

geometrik 

shakllarni 

proyeksiyalar 

tekisliklariga  parallel  bo'lgan  o'qlar  atrofida  aylantirib,  ba'zi  masalalarni  yechish 

mumkin.  Aylantirish  o'qi  deb  geometrik  shaklning  asosiy  chiziqlari  -  gorizontali 

yoki  frontali  olinadi.  Geometrik  shaklni  uning  gorizontali  atrofida  aylantirib,  H 

tekislikka  parallel  vaziyatga,  shuningdek,  uni  frontali  atrofida  aylantirib, 

Vtekislikka parallel vaziyatga keltirish mumkin. 

---

Geometrik shakl proyeksiyalar tekisligiga parallel o'q atrofida aylantirilganda 

uning  har  bir  nuqtasi  aylantirish  o'qiga  perpendikulyar  bo'lgan  tekislikda  aylana 

bo'ylab  harakatlanadi.  Masalan  (101-rasm,  a),  A  no'qta  h  gorizonta!  atrofida 

aylantirilganda radiusi OA ga teng aylana bo'yicha M⊥h tekislikda harakatlanadi. 

Nuqta  gorizontal  atrofida  aylantirilganda  uning  gorizontal  proyeksiyasi 

gorizontalning  h'  gorizontal  proyeksiyasiga  perpendikulyar  to'g'ri  chiziq  bo'yicha 

harakatlanadi. 

Chizmada  (101-rasm.  b)  A(A

‛,  A")  nuqtani  A

1

vaziyatga  aylantirish  uchun 

aylantirish  markazi  Оnuqt^ni  aniqiash  kerak.  Bu  nuqta  ayiant'rish  o'qi  h  ning  M 

tekislik bilan kesishish nuqtasi bo

‛ladi. Ерyurda ayiantirish radiusi R ning haqiqiy 

o'lchamni aniqiash H tekislikda to'g'ri burchakli 

∆O'А‛A

0

yasash bilan bagariladi.