Ўзбекистон республикаси олий ва махсус таълим вазирлиги

imах
)
– 
ушбу операцияда энг катта 
чегаравий ўлчамнинг ишлов беришдан олдинги ва ишлов бергандан кейинги 
қийматларининг айирмаси. 
Номинал операцион қўйим (Z
i
)
-
ушбу операцияда номинал 
ўлчамларнинг ишлов беришдан олдинги ва ишлов бергандан кейинги 
қийматларининг айирмаси. 
1.2 расмда ташқи юзаларга ишлов бериш учун қўйим ва жоизликлар 
схемаси келтирилган. Ички юзалар учун ушбу схема тескари кўринишда 
бўлади. 
Қўйим 
қиймати 
тегишли 
маълумотномаадабиѐтларда
ги жадваллардан, давлат 
стандартларидан 
ѐки 
ҳисоблаш усули асосида 
аниқланади. 
Давлат 
стандартлари 
ва 
жадваллардан фойдаланиб, 
қўйим 
қийматиумумий 
кўринишда берилади ва 
аниқ технологик жараѐнга 
боғланмаган 
бўлади.Бу 
усулда аниқланган қўйим 
қиймати катта бўлади ва 
бунда материал ва мехнат сарфини камайтириш учун имкоҳният бўлади 
Ҳисоблаш усули олдинги ва хозирги ўтишдаги қўйим қийматига таъсир 
қиладиган омилларни тахлил қилишига асосланган. Қўйимни ташкил этувчи 
элементлари бўйича қўйим қиймати ҳисобланади. Ҳисоблаш усули 
технологик жараѐнга таъсир қиладиган барча омилларни ҳисобга олади, 
бундаумумий 
қўйим 
қийматини 
аниқлаш 
учун 
ташкил 
этувчи 
элементларнинг йиғиндиси аниқланади ва оралиқ ўлчамлар ҳисобланади.
Қўйимни ҳисобланган минимал қиймати олдинги операцияларда ҳосил 
бўлган сиртларнинг ва бу ўтишдаги ноаниқликларни қоплаш учун етарли 
бўлиши керак. Ишланадиган ва хомаки юзаларини дастлабки ўлчамлари 
минимал қўйим орқали аниқланади. 

---

10 
1.3.2.
 
Ишлов беришга ажратилган қўйим қийматини