M sh. Nurm atova, sh. T. Hasanova rasm, buyumlar yasash ya tasviriy faoliyat

III. 1. TASVIRIY FAOLIYATNING BO SH Q A
FAOLIYATLAR BILAN 0 ‘Z A R 0 BO G ‘LIQLIGI
Tasviriy faoliyat — bolalar bilan olib boriladigan taiim -tarb iy av iy
ishning qism i sifatida. M aktabgacha t a i i m m uassasasida tasviriy 
faoliyat bolalar bilan olib boriladigan b u tu n taiim -tarb iy av iy ishning 
bir qismi hisoblanadi. Shu sababli u xilma-xil faoliyat va m ashg‘ulotlar 
tu rla ri b ila n b o g i i q b o i i s h i m u h im d ir. B unga b o la tasviriy
faoliyatining xarakterining o ‘zi im koniyat yaratadi. Rasm , loy, qirqib 
yopishtirish ishlarida bolalar o ‘zlarining tevarak-atrofidagi narsa 
h o d isa la r, badiiy asarlar, q o ‘sh iq la rd a n olgan ta a ssu ro tin i aks 
e ttira d ila r. R asm , loy, qirqib y o p ish tirish va q u rish — yasash 
ishlarining boshqa m ashg‘ulotlari va faoliyat turlari bilan b o g iiq lig i 
bolalar bilan olib boriladigan taiim -ta rb iy a v iy ishning sam arasini, 
bolalarning turli m ashg‘ulotlarga qiziqishni oshiradi.
M aktabgacha t a i i m m uassasasidagi tarbiyaviy ish bolalam ing 
h ar to m onlam a rivojlanishi, ularda turli qobiliyatlam ing shakllanishi 
uch u n xizm at qiladi. Barcha faoliyat turlarining b o g iiq lig i bolalarda 
kuzatuvchanlik, qiziquvchanlik, fikrlash, xayol, estetik his-tu yg ‘u, 
badiiy did, shu bilan birga, axloqiy sifatlar, m eh n a t qiJish xohishi va 
k o ‘nikm asi, b o sh lan g an ishni oxiriga yetkazish, qiyinchiliklarni 
yengish hissining rivojlanishiga im koniyat yaratadi. B olalar bilan 
tasviriy sa n ’at m ashg‘ulotlarida o ik a z ila d ig a n suhbat ularda rasm
chizishga, loydan b u yum yasashga qiziqishlarini uyg‘otishi zarur.
46

---

0 ‘tayotgan jarayon bilan bog‘liq b o im ag an yuzaki talablar bolalaming 
ijodiy emotsiyalarini so‘ndiradi. Tasviriy faoliyat m ashg‘ulotlari jonli, 
em otsional, ertakli surprizli elem entlar bilan o ‘tilishi lozim. T a iim
jarayo n in i bolalar sezm aydigan, yengil qilib o ‘tkazish m aqsadga 
m uvofiqdir. Tasviriy faoliyatning boshqa faoliyatlar — o ‘yin, badiiy 
o ‘qish va hikoya qilish, m usiqa va hokazo bilan b o g iiq lig in i sismali 
o lib b o ris h k e ra k . D a sta v v a l ra s m , loy q irq ib y o p is h tiris h
m ashgiilotlarining o ‘zaro bog‘liqligini ta ’minlash zamr. Bu bolalaming 
estetik tarbiyasiga katta t a ’sir ko ‘rsatadi.