Ozbekiston respublikasi oliy va

birortasini topishga doir bo'lgan masalalardan yechadi.
1- masala. 
ABC
to'g'ri burchakli uchburchakda
ZA—90°,
|Z?C|=I5.wz va 
\AB\=9 sm
bo'lsa, 
\AC\ —
tomoninmg uzunligi topilsin (10-chizma).
B e r ilg a n :
AABC, Z A =
90°, |5C|=15 
sm
va
|yi8|= 9 
sm.
T o p is h kerak: 
\AC\ —
?
Y e c h i s h .
Pifagor teoram esiga ko'ra:
\ в с ? = № + № ^ \aC \=±
4
B C
2 _ A B 2
=> 
|Act
=
= 
л / 2 2 5 - 8 1
= 
л/144 
= 
12.
\AC\—12 sm.
 
k4
2-m asala. 
AABC
da 
Z A =
30°,
Z B =
 90°, 
\AB\=2 sm, \AC\= — 4 3 Sm
bo'lsa, |
BC\ -
ning uzunligini toping
(11-chizma).
Berilgan: 
AABC
da 
Z A =
30°,
^i?=90°, 
\AB\=2 sm,
\A O r
sm
T o p is h k era k : 
BC -
Y e c h is h . Chizmadan:
AABE 
ABEC,
AB
AE
AB
B E '
2_
л/3
B C
\BC\
RF 
AB
 
1
B E - —
 = 1 
sm,
2
л/3
sm.
Yechilgan bu masalalar muhokama qilihgandan keyin o'quvchilar oldiga
quyidagicha muammoli savol qo'yish mumkin. Agar ixtiyoriy uchburchakning
ikki tomoni va ular orasidagi burchagi berilgan bo'lsa, uning uchinchi
tomonini topish mumkmmi? Bu muammoli savolga javob topish bizni
kosinuslar teoremasini o'rganishga olib keladi.
58

---

TaKrorlash uchun savollar
/. 
Matematik ta ’lim metodlari qanday metodlami o ‘z ichiga oladi?
2.
Ilmiy izlanish metodlarining turlarini aytib bering.
3. Tajriba va kuzatish metodini tushuntiring.
4. Taqqoslash metodini aytib bering.
5.
Analiz va sintez metodlarini ta ’riflang.
6. Umumlashtirish metodini t a ’riflang va uni m atem atika darslariga
tatbiqini tushuntirib bering.
7. Tushunchani umumlashtirish deb nimaga aytiladi?
8. Teoremalarni umumlashtirishni tushuntirib bering.
9. Misol va masalalarni umumlashtirish qanday amalga oshiriladi?
10. Abstraksiyalash metodini tushuntirib bering.
11. Aniqlashtirish metodi deganda nimani tushunasiz?
12. Klassifikatsiyalash metodini aytib bering.
13. Qanday ta ’lim metodiga evristik t a ’lim deyiladi?
14. Muammoli vaziyat deb nimaga aytiladi?
15.
Muammoli ta ’lim deganda nimani tushunasiz?
16. Dasturlashtirilgan t a ’limni tushuntirib bering.
17. Sonlar ketma-ketligi deb qanday t o ‘plamga aytiladi?
18. Qanday sonlar ketma-ketligi arifmetik progressiya deyiladi?