Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агертлиги

Saxifali xotira 

Yuqorida  tavsiflangan  sxemalarda  xotiradan  samarali  foydalanilmaydi, 

shuning 

Uchun xam xotirani taqsimlashning zamonaviy sxemalarida jarayonni o`erativ 

xotirada uzluksiz blok sifatida joylashtirish ko`zda tutilmagan. 

Xotirani    saxifali  tashkil  etishda  eng  oddiy  va  eng  keng  tarqalgan  usul(yoki 

paging)  ,xotiraning  xam  mantiqiy  adresli  maydoni  ,xam  fizik  maydonini  bir  xil 

o`lchamdagi  saxifa  va  bloklar  to``lami  ko`rinishida  tashkil  etishdir.  Bunda 

mantiqiy  saxifalar  (page)  yuzaga  keladi  va  ularga  mos  fizik  xotira  birliklari-fizik 

saxifalar yoki saxifa kadrlari deb ataladi(`age frames).Saxifalar (va saxifa kadrlari) 

odatda 2 soning darajasidan iborat bo`lgan fiksirlangan qatg`iy uzunlikka egadir va 

ular  bir  –biri  bilan  kesishmaydi.  Xar  bir  kadr  ma`lumotlarning  bir  saxifasini  o`z 

ichiga oladi Xotirani bunday tashkil etishda tashqi fragmentatsiya o`rin bo`lmaydi 

va  ichki  fragmentatsiyadan  kelib  chiqadigan  yo`qotish  faqat  oxirigi  saxifalardan 

kelib chiqadigan yo`qotish bilan chegaralanadi.. 

. 

Sahifali tizimda mantiqiy adres– tartiblangan juftlik(`,d)dan iborat,bu yerda ` 

virtual  xotira  saxifasi  tartib  raqami,d-esa  bu  saxifa  doirasidagi  element  o`rnini 

bildiradi.Adres makonini saxifalarga bo`lish xisoblash tizimi tomonidan ,dasturchi 

aralashmagan  xolda  amalga  oshiriladi.  SHuning  uchun  xam  ,adres  ,operatsion 

tizim  nuqtai  naridangina  ikki  o`lchamlidir,dasturchi  nuqtai-nazaridan  esa  jarayon 

adres makoni chiziqli xisoblanadi. 

Yuqorida keltirilgan sxema ,jarayonlarni to`liq joylashtirish uchun kadrlarning 

uzluksiz  soxasi  yetarli  bo`lmagan  xollarda  xam  ,jarayonni  yuklash  imkonini 

beradi.Ammo  ,bu  sxemada  adresni  translyatsiyalash  uchun    bitta  asos  registri  

yetarli  emas.Mantiqiy  adreslarni  fizik  adreslarda  aks  ettirish,mantiqiy  saxifalarni 

fizik  saxifalarda  aks  ettirishga  keltiriladi  va  o`erativ  xhotirada  saqlanadigan 

---

 

60 

saxifalar jadvalidan iborat bo`ladi.Bag`zida ,saxifalar jadvali –jadval ko`rinishidagi 

chiziqli –bo`lakli funktsiya xam deyiladi. 

Mantiqiy manzilning inter`retatsiyasi 8.7 rasmda ko`rsatilgan. Bunda 

bajariladigan jarayon v=(`,d) mantiqiy adresga murojaat qiladi,va aks ttirish 

mexanizmi saxifa tartib raqami r ni saxifalar jadvalidan qidiradi , bu saxifa r*saxifa 

kadrida joylashganligini aniqlaydi va real adres r*ni  d ga aylantiradi

.