Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агертлиги

 

Rejalashtirish ko`rsatkichi va algoritmlarga talablar. 

Jarayonlarni  rejalashtirish  xar  bir  darajasi  uchun,  xar  turli  juda  Ko`p 

algoritmlarni  taklif  qilish  mumkin.  Qaysi  algoritmni  tanlash,  xisoblash  tizimi 

yechadigan  masalalar  va  biz  rejalashtirishdan  foydalanib  erishmoqchi  bo`lgan 

maqsadlarimizga bog`liqdir. Bu maqsadlar quyidagilardir. 



  Xaqqoniylik  –kom`yuter  tizimida,  xar  bir  jarayon  va  to`shiriq  uchun 

`rotsessordan  foydalanish  vaqtining  ma’lum  qismi  ajratilishiga  kafolat  berish. 

Ya’ni,  bir  foydalanuvchi  jarayonni  xar  doim  `rotsessor  vaqtini  band  qilishi  va 

boshqa foydalanuvchi jarayoni bajarilmay turishiga yo`l qo`ymaslik. 



  Samaradorlik  –protsessor  ish  vaqtining  xamma  100%ni  band  qilishga 

xarakat  qilish.  Bunda  u,  bajarishga  tayyor  jarayonlarni  kutib  turishi  kerak  emas. 

Real xisoblash tizimlarida `rotsessor yuklanishi 40ta 90%gacha o`zgarib turadi. 

---

 

49 



  To`liq  foydalanish  vaqtining  qisqarishi(turn  aroid  time)  –jarayonni  starti 

yoki  to`shiriqni  yuklashga  navbat  qo`yishi  va  uni  tugallashi  orasidagi  minimal 

vaqtni ta’minlash. 



  Kutish  vaqtini  qisqartirish    –jarayonlarning  tayyor  xolati  va  yuklashga 

navbatni berish vaqtini qisqartirish. 



  Javob  berish  vaqtini  qisqartirish  –jarayonning  interaktiv  tizimlarda 

foydalanuvchi so`roviga javob berish uchun kerak vaqtini minimallashtirish. 

Rejalashtirishning qo`yilgan maqsadlariga bog`liq bo`lmagan xolda, algoritmlar 

quyidagi xossalarga ega bo`lishi kerak. 



  Aniq bo`lishi kerak, masalan, bitta to`shiriq xar doim bir xil vaqda bajarilishi 

zarur. 



  Minimal xarajatlar bilan bog`liq bo`lishi kerak. Masalan, protsessorning xar 

bir  yuz  millisekundiga,  jarayon  o`zining  bajarilishiga  qaysi  protsessorni  olishi 

mumkinligini  aniqlash  uchun  200  millisekund  kerak  bo`lsa,  bunday  algoritmni 

qo`llash maqsadga muvofiq emas. 



  Xisoblash  tizimi  resurslarini  bir  xil  taqsimlash  zarur,  bunda  kam 

foydalaniladigan resurslarni band qiladigan jarayonlarga imtiyoz berish kerak. 



  Masshtablashtirish  xossasiga  ega  bo`lish,  ya’ni  yuklama  oshganda 

ishlovchanlik qobiliyatini yo`qotmaslik. 

Yuqorida  keltirilgan  maqsad  va  xossalar  bir  –biriga  qarama  –qarshidir. 

Algoritmni  bir  kriterist(ko`rsatgich)  nuqtasi  nazaridan  yaxshilasak,  ikkinchisi 

nuqtai –nazaridan xolat yomon tomonga o`zgaradi.