Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON 
148 
amalga oshirishda qiyinchiliklarga duch kelganliklarida ham ko‗rish mumkin. Shu 
sababli, o‗quv va uslubiy xizmatlarga bo'lgan ijtimoiy va kasbiy ehtiyojlarni doimiy 
ravishda o‗rganishga asoslangan pedagogik monitoring modelini ishlab chiqish kerak. 
―Monitoring‖ tushunchasi Lotin monitorining hosilasidir va kuzatuv, nazorat 
qilish, ogohlantirish funksiyalarini bajarishga qaratilgan ba‘zi harakatlarni amalga 
oshirishni anglatadi. 
Pedagogik monitoring - bu pedagogik tizim faoliyati to‗g‗risidagi 
ma‘lumotlarni tashkil qilish, to‗plash, saqlash, qayta ishlash va tarqatish, uning 
holatini kuzatishni ta'minlaydigan, shuningdek, pedagogik tizimning rivojlanishini 
bashorat qilish imkoniyatini beradigan shakl. 
Pedagogik monitoring tibbiy, sotsiologik va psixologik monitoring doirasida 
o‗tkaziladigan tekshirish usullari bilan ham, mazmuni bilan ham bog‗liq. 
Monitoring uchta darajadagi natijalarni kuzatishni o‗z ichiga oladi 
(monitoring obyektlari): 
•O‗qituvchilar; 
• Bolalar; 
• Ota-onalar.
Tanlangan monitoring obyektiga qarab, monitoring turi aniqlanadi, ularni 
amalda bajarish bilan bog'liq aniq maqsad va vazifalar belgilanadi. Monitoring ikkita 
asosiy yo'nalishda amalga oshiriladi. Birinchidan, faoliyat parametrlari va 
jarayonning xarakteristikalari nazorat qilinadi, chunki bu ma‘lumotlar samarali 
bo‗lganlarga nisbatan eng informatsion va tezkor hisoblanadi. Ikkinchidan, 
monitoring olib boriladi, monitoring obyektining holatini baholash va prognozlar 
beriladi. 
Amaliyotchilar ko‗pincha monitoring va tashxis kabi tushunchalarni 
chalkashtirib yuborishadi. Monitoring pedagogik diagnostika bilan juda o‗xshash 
bo‗lsa ham, ushbu tushunchalarni ajratib ko‗rsatish kerak. 
Diagnostika - bu ilmiy tadqiqotlar jarayonida ilgari kashf qilingan va 
yetarlicha to‗liq, o‗ziga xos tavsifga ega bo‗lgan, diagnostikotning xotirasida 
saqlanadigan va olingan m‘lumot bilan o‗zaro bog‗liq bo‗lgan hodisaning mohiyatini 
ochishga qaratilgan faoliyat. 
L.S.Vigotskiyning fikriga ko‗ra, diagnostika tadqiqotida allaqachon tayyor 
bo‗lgan konsepsiyalar tizimi mavjud bo‗lib, ularning yordamida tashxisning o‗zi 
belgilanadi, uning yordamida ushbu konsepsiya umumiy tushuncha ostida olib 
boriladi. 
Monitoringning o‗ziga xos xususiyatlari: 
Monitoring 1, 3, 5 yillik kuzatuv tizimini o‗z ichiga oladi. 
Monitoring - pedagogik jarayonning barcha bosqichlarida ongli va tizimli 
ravishda yo‗naltirilgan maxsus tizim. 

---