A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

•nasjidning mehrobiga o'm atgan ekanlar. Boshqa bir rivoyatda bunday gap
b o r toshni olib kelganlaridan keyin uni uch qismga bo'lganlar va bir
bo'lagini o ‘sha masjidda (M eh rob i sanginda) qoldirganlar, yana bir
M ichasini tashqi shaham ing (shahri birunning) janubiy tarafida, shahardan
b irm ily a 1 narida joylashgan Masjidi xoja N o ‘h gunbadon masjidiga olib
borib o'm atganlar.
M a’lum ki, N o ‘h gunbadon nur taratuvchi m anzil bo'lib, Q a’b al-
axbor hazratlarining, undan xudo rozi b o'lsin , zikr etilgan m ozorida
bino qilingan. N o ‘h gunbadon masjidi go'zal va mustahkam bir binodir.
Aytishlaricha, C hingizxon xuruji paytida Balxob daryosini shaharga burib
yuborganlar. O 'shanda masjid olti o y suv ostida qolib ketgan. Lekin,
uning qoldiqlari hali hanuz saqlanib qolgan. Zikr etilgan toshning uchinchi
qism ini sh ah am in g kun chiqish tarafida, undan ikki farsang narida
joylashgan Xoja Hayron qishlog'ida b in o etilayotgan masjidning mehrobiga
o'm atdilar. Q ishloqning kun chiqish tarafida, undan lOOzira’2 masofada
m o'm inlar amiri Ali ibn Abu T olib n in g qabri topilgan. Va haq yo'lga
tushib olgan lar nam unasi ja n o b m a v lo n o B in o iy k i, m a ’lu m o tli va
binokorlik ilmida tengi y o ‘q kishi e d i, a w algi binokorlam ing harakati
behuda ketgan va bino b o‘sh qurilgan deb hisoblab, hijriy 886-yili, padari
buzrukvori bilan birgalikda o ‘sha m uqaddas m ozorda pishiq g'ishtdan
baland bir bino qurdi. Lekin, o'sh a b in o , qurilganiga 170 yil o'tganiga
qaramay, uning birorjoyi buzilmagan. (A lloh tarafidan) mag'firatli qilingan
m arhum V ali M u h a m m a d x o n ( 1 6 0 1 - y i l i ) B alxga h u k m d o r e tib
tayinlangandan keyin balandligi taxm inan 30 zira’, aylanasi bir jarib3