Б. А. Хасанов, А. А. Хашимов, З. А. Пардаева бухгалтерия ҳисоби

Активлар ва мажбуриятларнинг ҳақиқий баҳоси
29. Активлар ва мажбуриятларнинг ҳақиқий баҳолаш қоидаси 
шундан иборатки, уларнинг таннархи ёки сотиб олиш қиймати 
асосий баҳодир. 
Стандартларда кўзда тутилган айрим ҳолларда ҳақиқий баҳо со-
тиб олиш қийматидан фарқ қилиши мумкин. 
Тушунарлилик
30. Молиявий ҳисоботларда берилаётган ахборот фойдаланув-
чиларга тушунарли бўлиши керак. 
Аҳамиятлилик
31. Молиявий ахборот фойдаланувчилар қарорлар қабул қилиш 
жараёнида уларнинг эҳтиёжларини қондириш ва уларга операци-
он, молиявий ва хўжалик фаолиятига баҳо беришда кўмаклашиш 
учун аҳамиятли бўлиши керак. 
Жиддийлик
32. Агар ахборотни киритмаслик ёки нотўғри тақдим этиш 
ахборотдан фойдаланувчиларнинг молиявий ҳисобот асосида 
қабул қилинган иқтисодий қарорларига таъсир этса, у жиддий 
ҳисобланади. Ахборотнинг аҳамиятига унинг моҳияти ҳам, шунинг-
дек унинг қиммати (жиддийлиги) ҳам таъсир ўтказиши мумкин. 
Ҳаққоний ва холис тақдим
33. Молиявий ҳисоботлар фойдаланувчида хўжалик юритув-

---

164
чи субъектнинг молиявий аҳволи, операциялар натижалари, пул 
маблағлари ҳаракати тўғрисида ҳаққоний ва холис тасаввур яра-
тиши керак. 
Тугалланганлик
34. Молиявий ҳисоботларнинг ишончлилигини таъминлаш 
мақсадида ахборот етарлича тўла ҳажмда тақдим этилиши керак. 
Изчиллик
35. Ҳисоб сиёсати бир даврдан иккинчи даврга изчил ўтказилиб 
боради, деб ҳисобланади. Фойдаланувчилар хўжалик юритув-
чи субъектнинг молиявий аҳволидаги ўзгартириш тамойили-
ни белгилаш учун ҳар хил ҳисобот даврида уларнинг молиявий 
ҳисоботларини таққослаш имкониятига эга бўлишлари керак. 
Ўз вақтида тақдим этиш
36. Ҳисобот ахборотининг асоссиз даражада кечиктирилиши 
билан у ўзининг иқтисодий аҳамиятини йўқотади. Ахборотни ўз 
вақтида тақдим этиш учун битимнинг ёки бошқа воқеанинг бар-
ча жиҳатлари маълум бўлгунга қадар ҳисоботга зарурат пайдо 
бўлиши мумкин, бу эса унинг ишончлилигини бузади. Бошқа то-
мондан, агар ҳисобот барча жиҳатлар маълум бўлгунича кечикти-
рилса, ҳатто энг ишончли ахборот ҳам фойдаланувчиларга катта 
фойда келтирмайди, чунки улар илгарироқ қарор қабул қилишга 
мажбур бўладилар. Аҳамиятлилик билан ишончлилик ўртасида 
мутаносибликка эришиш мақсадида иқтисодий қарорларни қабул 
қилишда фойдаланувчиларнинг эҳтиёжларини қандай қилиб энг 
яхши тарзда қондириш масаласини ҳал этиш керак.