Август 2020 10-қисм

Август 2020 10-қисм
Тошкент
BOSHLANG’ICH SINFLARNI O’QITISHDA TA’LIM MAZMUNINI 
SHAKLLANTIRISH TAMOYILLARI 
Rahmonova Busoraxon Nosirjonovna
Farg’ona viloyati Buvayda tumani
19-umumiy o’rta ta’lim maktabining
1-toifali Boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Telefon: [phone]
Annotatsiya: 
ushbu maqola barcha pedagogika va pisixologiya sohasidan foydalanuvchilar 
uchun mo’ljallangan bo’lib, asosan ta’lim sohasida ish olib boruvchi o’qituvchilarga mos keladi. 
Maqolada ta’limning turli xil tamoyillarini ta’limda tutgan o’rni va ular orqali erishiladigan 
yutuqlar va yuqori natijalarga erishish uchun qo’l keladigan tavsiyalar keltirilgan. 
Kalit so’zlar: 
pedagogika, tamoyil, ko’rgazmalilik, uzviylik, uziliksizlik, ta’lim, tarbiya, 
amaliyot, umumiylikka, induktsiya, xususiylikka, deduktsiya.
Ta’lim mazmuni
- insonni o’qitish jarayonida egallashi lozim bo’lgan bilim, ko’nikma va 
malakalar hajmi hamda harakteri bilan belgilanadi. SHu sababli ham ta’lim mazmuni rejalashtirilgan 
maqsadga muvofiq holdagi yo’nalish va hajm bo’yicha shakllantiriladi. U tegishli me’yoriy 
hujjatlar: ta’lim standartlari, o’quv reja, o’quv dasturlari shaklida rasmiylashtirilib, o’rnatilgan 
tartibda tasdiqlanadi.
Ta’lim mazmuni tamoyillari:
ta’lim berishning ma’lum ob’ektiv qonuniyatlarini o’zida aks 
ettiradi. SHuningdek, u ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchi faoliyatining muhim ichki tomonlarini 
aks ettiradi hamda turli shaklda, turli mazmunda va har xil yo’sinda tashkil etiladigan ta’limning 
samaradorligini belgilaydi. Quyida ta’lim mazmuni tamoyillari:
1. Ta’lim mazmunining uzviyligi tamoyili
– bu ta’lim jarayonida ta’lim oluvchiga 
yetkaziladigan ma’lumotlarning qat’iy mantiqiy izchillikka rioya qilinishidir. Bunda o’rgatilgan 
bilimlar va shakllangan tasavvurlar oldingi o’rganilganlaridan kelib chiqadi, ularni mustahkamlaydi, 
chuqurlashtiradi va ta’limning keyingi bosqichi uchun propedevtik material sifatida shakllantiriladi. 
Mazkur tamoyil o’qish jarayonida didaktikaning umumiylikdan xususiylikka (deduktsiya) va 
aksincha xususiylikdan umumiylikka (induktsiya) qoidasini va o’quv fanlarining bir – biri bilan 
uzviy bog’liq bo’lishini ta’minlaydi.