Microsoft Word O'quv qo'llanma

24 – rasm. Crocodile Physics dastur muhitida yaratilgan model 
25 – rasm. Crocodile Physics dastur muhitida yaratilgan modellar 
2. Crocodile Technology. 
Bu dastur o‘rta maktab o‘quvchi va o‘qituvchilari, 
litsey, kollej talabalari uchun fizika fanni «Elektr» qismini chuqurroq 
o‘zlashtirishda hozirgi zamon axborot texnologiyalari imkoniyatlaridan foydalanish 

---

51
imkonini beradi. Bundan tashqari, Crocodile Technology dasturidan elektrotexnika, 
elektr zanjirlari nazariyasini o‘rganish kurslarida ham foydalanish mumkin. 
26 – rasm. Crocodile Technology muhitida yaratilgan aravacha. 
Dastur elektron konstruktor bo‘lib, u monitor ekranida elektr sxemalarini 
yig‘ish jarayonini xuddi, haqiqiy tajribadagi singari imitatsiya qilish, elektr 
kattaliklarni multimetrda, ampermetr va voltmetrlarda o‘lchash imkoniyatini 
beradi. 
27 – rasm. Yaratilgan modellarning 3D va 2D analoglari. 
Masalan, dasturda: 

---

52
1. Mikroprotsessorlarni dasturlash va robototexnikaga oid modellarni 3D 
ko‘rinishda simulyatsiyalashtirish mumkin. 
2. Konstruktor detallarining tasviri va o‘lchov asboblari sxematik va haqiqiy 
ko‘rinishda berilgan; 
3. Qarshilikdan oqib o‘tayotgan tok quvvatining qiymati berilgan nominaldan ortib 
ketsa, qarshilik kuyadi; 
4. Ko‘pgina jarayonlar va ularning natijalari tovushli effektlar orqali ifodalanadi.
Bularning barchasi, talaba o‘zi yo‘l qo‘ygan xatolarini ko‘rishi, 
muvaffaqiyatsiz bajarilgan tajribaning sabablarini aniqlashni o‘rganishi va elektr 
sxemalarini tajribani haqiqiy qurilmalarda bajarishdan oldin tahlil qilish 
ko‘nikmalarini hosil qilish imkonini beradi. 
Hozirgi kunda Yevropadagi nufuzli ilmiy dargohlarda fizik jarayonlarni 
modellashtirishda Crocodile technology dasturidan foydalanilmoqda.
Crocodile Technology 3D dasturi o‘z ichiga elektron loyihani, PIC 
(
Peripheral Interface Controller
) larni dasturlash imkoniyatini, 3D o‘lchamdagi 
mexanizmlarni (mexanik motor, tishli va tishsiz mexanizmlar va boshqa obektlar)
va 3D o‘lchamdagi PCB elementlarini modellashtirishni olgan. Dastur orqali 
tarmoqlangan murakkab elektr zanjirlarni simulyatsiyalashtirish va modellashtirish 
imkoniyatini beradi. 
Dastur imkoniyatlari juda keng bo‘lib, undan amaliy mashg‘ulotlarda (ya’ni 
masalalar yechishda) ayniqsa, virtual laboratoriya ishlarini bajarishda keng 
foydalanish mumkin.