N. Husanov, S. Shokirova, K. Shayxova

Topshiriq:
Matnni o‘qing va reja tuzing. Gaplarning ifoda maqsadiga ko‘ra turini 
aniqlang.
INVESTITSIYALAR 
Investitsiyalar (nem. Investition, lat. Investere - o‘rish) iqtisodni rivojlantirish 
maqsadida mamlakat yoki chet ellarda turli tarmoqlarga uzoq muddatli kapital 
kiritish, kapital sarflash tushunchasiga to‘gri keladi. Uning moliyaviy va real turlari 
mavjud. 
Moliyaviy investitsiya-aksiya, obligatsiya va boshqa qimmatbaho qog‘ozlarni 
sotib olish; real investitsiya-mamlakat ichkarisida va chet ellarda ishlab chiqarishga 
kapital qo‘yish, shuningdek, yosh suveren davlatlarga qarz va subsidiya berish 
shakllarida amalga oshiriladi. Investitsiyani davlat, banklar yoki xususiy sohibkorlar 
berishi mumkin. Keyingi davrda xalqaro iqtisodiy munosobotlarda investitsion 
hamkorlik rivoj topdi: bunday hamkorlikning real, (ishlab chiqarish tarmoqlariga 
uzoq muddatli pul qo‘yilmalari), moliyaviy, (qimmatbaho qog‘ozlar muomalasini 
ham qamraydigan xalqaro kredit -moliyaviy faoliyat), intellektual (mutaxassislarni 
kurslarda tayyorlash, tajribani litsenziyalarni, hamkorlikda bajariladigan ilmiy 
ishlanmalar va boshqaga sarflash) turlari bor. Investitsion hamkorlik umumjahon va 
milliy muammolarni hal qilishga xizmat qiladi. 
Topshiriq:
Matnda qanday uslubdan foydalanganligini izohlang. Savollar tuzing.
 

---

 72
KREDIT 
Kredit (lat. sreditum-qarz) - pul mablaglari, tovar va xizmatlarni kelishilgan 
ustama (protsent) to‘lab qaytarib berish sharti bilan ma’lum muddatga qarzga berish. 
Tijorat krediti va bank kreditiga bo‘linadi. Qarzga mablag‘ beruvchi tomon kreditor, 
ssuda oluvchi tomon esa debitor deyiladi. Kredit kelishuvi qarzdan foydalanish 
shartlari qayd etilgan shartnoma bilan rasmiylashtiriladi. Kreditlar ikki xil: qisqa 
muddatli va uzoq muddatli bo‘ladi. Qisqa muddatli kredit korxona va tashkilotlarini 
aylanma fondlarini shakllantirishga xizmat qiladi. Uzoq muddatli kredit esa moddiy 
ishlab chiqarish tarmoqlariga kapital mablag‘lar ajratish manbai hisoblanadi.