Ўзбекистон республикасиолий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети

7 - жадвал: Жалолиддин Румийнинг маънавий-ахлоқий 
тарбияга оид қарашларида устоз ва шогирд муносабатлари
Устоз 
Шогирд 
Тушунтириш
Тушуниш 
Ўргатиш
Ўрганиш 
Мисол келтириш 
Эътибор қаратиши 
Ҳайратлантириши
Англаши 
Очиқ ифодалай олиши 
Тасаввур эта олиши 
Исташи
Исташи
Сўзлаши 
Тинглаши 
Тинглаши
Сўзлаши
Кўрсатиши 
Кўриши
Чорлаши
Эргашиши
Уюштира олиши
Уюшиши
Бошқара олиши 
Риоя қилиши 
Намойиш қила олиши 
Намойиш қила олиши 
Кўриши 
Кўрсатиши
Аниқлаши 
Бажариши
Ўрнак бўлиш 
Ибрат олиши 
Назорат қилиш 
Фарқлай билиши,бирлаштира олиши 
Текшириши 
Жавоб бера олиши, хулоса чиқариши 
Баҳолаши
Белгиланган муаммони еча олиши 

---

12 
Алломанинг педагогик фаолияти ва қарашларидаги устоз ва 
шогирд муносабатлари талқини педагогик таъсир усулларидан 
фойдаланиш тамойилларига тўла мос келади:
–
педагогик оптимизм; 
–
ўқувчиларга ҳурмат; 
–
ўқувчининг руҳий ҳолатини тушуниш; 
–
ўқувчи 
табиатининг 
ташқи 
хусусиятлари 
ва 
сабабларини очиш; 
–
ўқувчининг тақдири билан қизиқиш кабиларга риоя 
қилиш. Қуйида 
аломанинг 
педагогик 
қарашларидан 
фойдаланган ҳолда таълим ва тарбия методлари таснифи 
келтирилади. 
8 - жадвал: Таълим методлари таснифи 
№ Методлар 
Таснифи 
1. Амалий 
метод 
Куйлаш ва соз чалиш орқали амалий машқ 
бажариш.
2. Оғзаки 
метод 
Нарса ва ҳодисалрни ҳикоя қилиб бериш, 
жумбоқ ташлаш (муаммоли вазият яратиш) 
орқали тингловчилари билан мулоқотни 
ташкил 
этиш, 
сўз 
ва 
суҳбат 
орқали 
шогирдларига педагогик таъсир этиш.