Izbullaeva indd

Ж
алолиддин
 Р
умий
 
асаРлаРида
 
юксак
 
маънавиятли
 
шахс
 
таРбияси
 
58
Биринчи боб бўйича хулосалар:
Биринчидан,
Румий асарларидаги диний-маърифий 
ғоялар ислом тасаввуфи асосида шаклланган бўлса-да, Мав-
лоно ўз даврида мустақил ўзига хос позицияга эга эди. Бу 
унинг ислом ва тасаввуф маънавияти асосида, халқчил руҳда 
битилган фалсафий мушоҳадаларга бой ҳикоятлари ҳамда 
маснавий жанридаги шеъриятида намоён бўлади. 
Иккинчидан,
Румий қарашлари юксак маънавий мазмунга 
эга бўлиб, ундаги маънавий ғоялар ирқи, миллати ва динидан 
қатъий назар, инсонни юксак ахлоқ соҳиби бўлишга чорлай-
ди. Инсон қалбига борувчи барча йўлларни бирлаштиради ва 
азалий моҳиятларни кашф қилиб, инсониятни бағрикенглик 
ва маънавий комиллик сари етаклайди. Румий ижоди бо-
расидаги изланишларнинг аксарияти филология, фалсафа, 
тарих, психология йўналишларида олиб борилган. Афсуски, 
шоир ижодининг педагогик жиҳатлари аниқ, тўлиқ ва яхлит 
тадқиқ этилган тадқиқотлар деярли учрамайди. 
Фалсафа фан 
доирасида
(фалсафа тарихи ва муаммолари, тасаввуф (сўфий-
лик), этика), 
филология фан доирасида 
(адабиётшунослик, 
шарқшунослик, лингвистика (таржимонлик ва шарх), 
тарих 
фан доирасида
(санъат тарихи, диншунослик), 
психология 
фани доирасида
(психология муаммолари), деярли 
педагогика 
фани доирасида 
тадқиқотлар мавжуд. Ҳар қандай тадқиқот ва 
шарҳ Румий таълимотининг асл моҳиятини англашга кўмак 
берувчи бир воситадир ва бу восида таълим-тарбия жараё-
нида маънавий-ахлоқий тарбия мазмунини бойитишга катта 
ёрдам беради.