Ш. З. Умарованинг таҳрири остида

 
 

---

16 
1-боб. Фармацевтика соҳасининг ривожланиш тарихи 
Режа: 
1.1.Ибтидоий 
жамоа 
ва 
қуллик 
даврида 
фармацевтиканинг 
ривожланиши 
1.2.Ҳиндистонда фармацевтиканинг ривожланиши 
1.3.Қадимги Мисрда фармацевтиканинг ривожланиши 
1.4..Хитойда фармацевтиканинг ривожланиши 
1.5.Қадимги Юнонистонда фармацевтиканинг ривожланиши 
1.6.Қадимги Римда фармацевтиканинг ривожланиши 
1.7.Абу Али ибн Сино (Авиценна) 
1.8.Ўзбекистон Республикасида фармацевтиканинг ривожланиш тарихи 
Фармация - энг қадимги фанлардан бири. Фармацевтикага оид 
билимларнинг келиб чиқишини неолит даврдан бошланади. Дори воситалари 
тўғрисидаги биринчи, етарлича батафсил маълумотларни эса милоддан 
аввалги 1700 йилларда Қадимги Мисрда тузилган Г. Эберс папирусидан 
олинган. 
"Фармация" атамаси юнонча "farmakeia" – “дориларни қўллаш” сўзидан 
олинган. Бу сўзнинг келиб чиқиши эса тарихнинг янада қадимги даврларига 
тўғри келади. Қадимги Мисрдаги тиббиёт ҳомийлик қилувчи маъбуд - Том 
ибодатхонасининг деворидаги суратлардан бирида " far-ma-ki " сўзи учрайди. 
Бу сақланганлик, умуман ҳиомяланганлик ва айниқса касалликлардан 
ҳимояланганлик маъносини беради. Шундай қилиб, дори воситаларини 
ишлаб чиқариш ва сотиш билан боғлиқ бўлган барча ишларга “фарма-“ ёки 
“фармако-“ илдиз сўзига эга бўлган номлар берила бошланди. 
Фармация - бу турли хил дори-дармон ва тиббий буюмларни тадқиқ 
этиш, олиш, таҳлил қилиш, ишлаб чиқариш, бошқариш, сақлаш ва тарқатиш 
муаммоларини ўрганадиган илмий-амалий фанлар комплексидир. 
Ҳозирги кунда фармацевтика фанлари тиббий-биологик фанлар билан 
битта катта мажмуани ташкил этади ва тиббий билимларнинг ягона 
интеграциялашган соҳасига киради. Биоорганик кимё, молекуляр биология, 

---

17 
генетика, молекуляр фармакология, шунингдек косметология каби амалий 
фанлар фармация билан боғлиқ.