Raqamli pedagogika: holati va rivojlanish istiqbollari

Список использованной литературы: 
1.
Яриков В.Г.Информационные технологии на уроках в начальной 
школе. 
2.
Поллат Е. С. Новые педагогические и информационные технологии в 
системе образования, М., 2003 г. 
3.
Тўраев Х.. Математик мантиқ ва дискрет математика. Т. Ўқитувчи. 2003. 
4.
Лихтарников Л.М., Сукачева Т.Г.Математическая логика. Санкт-
Петербург. 1999 г. 
АХБОРОТ ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШДА ЗАМОНАВИЙ 
ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН САМАРАЛИ ФОЙДАЛАНИШ 
ЙЎЛЛАРИ 
Самандаров Жавлон Искандарович. - Низомий номидаги ТДПУ таянч 
докторанти 
Ривожланган ҳориж давлатларда кўпгина фаолият кўрсатаётган ходимлар 
ишлаб чиқариш соҳасида эмас, балки у ёки бу даражада ахборотни қайта ишлаш 
ва йиғиш билан банддирлар. Бугунги кунда ҳар бир ходим, мутахассис, 
тингловчи ўз фаолиятини ахборот коммуникация технологияларисиз тасаввур 
қила олмайдилар. Улар ўзларининг қимматли вақтларини компьютер олдида 
ўтказиб, заҳматли меҳнат эвазига яратилган қимматли ахборотларини сақлашни
«ақлли машиналарга» ишониб, уларнинг йўқ қилиниши, бузилиши ёки 
ўғирланиши ҳақида ўйламай, таваккалчиликка йўл қўяди. Бундай бебаҳо 
ахборотларни сақлаш, уларнинг хавфсизлигини таъминлаш учун қоидалар, 
тамойиллар, воситалар, усулларни билиш ва усталик билан жорий этиш зарур 

---

Raqamli pedagogika: holati va rivojlanish istiqbollari
 
389 
бўлади. Нафақат қимматли ахборотлар хавфсизлигини таъминлаш, балки ахборот 
тизимлари ва уларнинг инфраструктураси хавфсизлигини таъминлаш ҳам муҳим 
аҳамият касб этмоқда. 
Ахборот хавфсизлигини таъминлаш муаммолари инсониятни жуда қадим 
замонлардан бери ташвишлантириб келмоқда. Ахборотни ҳимоя қилишнинг 
зарурлиги ҳам харбий, ҳам дипломатик маълумотларни узатиш эхтиёжидан келиб 
чиққан. Масалан, антик спартакчилар ўзларининг ҳарбий маълумотларини 
шифрлаганлар. Хитойликларда иероглифлар ёрдамида маълумотни оддий ёзиш 
уни ўзга юртликлар учун сирли қилиб қўяди. Ахборотни узатишда унинг 
хафсизлигини таъминлаш мақсадида шу вактгача энг ишончли ва оддий канал - 
курьерлик канали ишлатилмокда. 
Бундай алоқа тизимларининг хавфсизлиги курьернинг ишончлигига ҳам, 
маълумотни фош этиш мумкин бўлган вазиятларга тушмаслик қобилиятига ҳам 
боғлиқ бўлади. 
АКТнинг ривожланиши ахборот хавфсизлигини таъминлаш муаммосининг 
характерини ва диапазонини тубдан ўзгартирди. 
Ахборотлашган жамиятда ҳақиқий аҳамиятлиликка эга бўлиш, уларни 
бошқариш, аҳамиятлиликларни узатиш ёки уларга мурожаат қилиш кўпинча 
ҳақиқий бўлмаган ахборотга, яъни мавжуд бўлиши физик ташувчида бирор-бир 
ёзиш билан мажбурий боғланмаган ахборотга, асосланган. Шунга ўхшаш шаклда 
баъзида физик ва хуқуқий шахсларнинг катта аҳамиятга эга бўлган у ёки бу 
махфий ахборотни ишлатишга, модификациялашга ёки нусхалашга ваколатлари 
ҳам аниқланади. 
Умумий ахборот кенглигининг яратилиши ва шахсий компьютерларнинг 
амалий жиҳатдан кенг қўлланилиши ва компьютер тизимлари ва тармоқларининг 
тадбиқ этилиши ахборотни ҳимоя қилиш муаммосини ечиш зарурлигини 
келтириб чиқаради. 
Замонавий компьютер тизимларида ва тармоқларида