T oshkent axborot texnologiyalari universiteti

O’QUV-USLUBIY MAJMUA FIZIKA 
––––––––––––––––––––––––––––––{ 169 }–––––––––––––––––––––––––––––– 
Bu yerda Bio-Savar qonuni doimiy I tok oqayotgan simning juda qisqa dx segmenti P 
nuqtada hosil qilayotgan magnit maydon induksiyasi uchun mos ifoda keltirilgan. 
,
Ifodadan magnit doimiysini hisoblash mumkin 
,
Yaqindan ta’sir nazariyasiga ko‘ra, harqanday tokli o‘tkazgich (yoki harakatlanuvchi 
zaryad ) qo‘shni nuqtalarda, ya’ni o‘z atrofida magnit maydonini hosil qiladi. Magnit 
kuchlarining paydo bo‘lishini quyidagicha tushuntirish mumkin: ikkita 
+q
1
i
-
 q
2
zaryadlar bir- 
Biridan 
r 
masofada joylashgan bo‘lsin (
3 - rasm
). “Qo‘zg‘almas"
K 
sanoq tizimida ular 
orasida, Kulon qonuniga ko‘ra, o‘zaro tortishish kuchlari ta’sir etadi:
,
O‘ng tarafga 
tezlik bilan harakatlangan 
K 

sanoq tizimida bu zaryadlar chap tarafga 
tezlik bilan harakatlana yotgandek tuyuladi. Lorents almashtirishlari ifodalaridan 
foydalansak, bu 
K

tizimda Kulon kuchlari quyidagicha ifodalanadi: 
b
I
I
F

2
1
0
2
4



2
7
2
7
2
1
0
10
56
,
12
1
1
1
2
10
2
1
56
,
12
2
4
А
N
A
N
I
I
F
b
















3
0
2
1
21
12
4
r
r
q
q
F
F














---