Қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш

Ўқитишнинг ахборот - ривожлантирувчи усуллари.
Ўқитишнинг 
ахборот-ривожлантирувчи усуллари ѐрдамида таълим олувчилар тайѐр ҳолдаги 
ўқув материалларини ўзлаштирадилар. Улар таълим берувчи (маъруза, ҳикоя, 
тушунтириш, суҳбат) ѐки диктор (ўқув кинофильми, электрон мультимедия 
материаллари, электрон ўқув қўлланмалар) баѐнини тинглайдилар ѐки ўқитиш 
дастури асосида мустақил билим оладилар, ўқув қўлланмаларидаги ўқув 
материалларини ўрганадилар. 
Ўқитишнинг муаммоли - изланиш усуллари.
Бу усулларнинг ўзига хос 
жиҳати шундан иборатки, бунда таълим олувчилар олдига масала (муаммо) 
қўйилади. Улар бу масалаларни мустақил ҳал қилади. Бунинг учун эса, улар 
янги билимлар излайди, кашфиѐтлар қилади, назарий хулосаларини 
шакллантиради. Масалан, "Нима учун" усулида заргарлик тўгарагидан 
"Заргарликда фойдаланиладиган иш қуроллари" ҳақидаги мавзуда эговлар 
турларини ўрганишни қуйидагича режалаштириб олиш ва слайдлар асосида 
машғулотни ташкил этишни мисол тариқасида келтириш мумкин: 

---

60 
 
Муаммоли маъруза
- одатдаги маърузадан шуниси билан фарқ қиладики, у 
савол, яъни муаммони қўйиш орқали бошланади. Бу муаммо эса ўқув 
материалини баѐн этиш жараѐнида маърузачи томонидан изчил ва мантиқий 
ҳолда ечиб берилади ѐки уни ҳал этиш йўллари кўрсатилади. Муаммо қўйиш 
ўқув материалининг аниқ мазмуни билан боғлиқ бўлади. Маъруза давомида 
илмий, ижтимоий, касбий муаммолар қўйилиши мумкин. 
Э
вристик суҳбат -
тўгарак раҳбарининг тўгарак аъзолари фикри ва 
жавобини йўналтирувчи қатор масалаларни қамраб олади. Суҳбатни фактларни 
келтириб ўтиш, ҳодиса воқеаларни тавсифлаш, ҳал этилиши лозим бўлган 
муаммоли вазиятни кўрсатувчи кинофильмлардан парча кўрсатиш орқали 
бошлаш мумкин. 
Эвристик суҳбат жараѐнида тўгарак раҳбари қатор масалаларни қўйиб, тўгарак 
аъзоларини ўз билими, кузатишлари, ҳаѐтий тажрибаси, мантиқий 
мулоҳазалари 
асосида 
янги 
тушунчалар, 
хулосалар, 
қоидаларни 
шакллантиришга йўллайди. Эвристик суҳбат муаммоли ўқитиш усулининг 
асоси ҳисобланади.