Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий

 
23-ЛАБОРАТОРИЯ ИШИ. Ўт суюқлигининг ѐғларга таъсирини 
ўрганиш. Қуѐнлар, товуқ ва балиқда ингичка ичак шиллиқ қаватининг 
морфофункционал ҳолатларини текшириш 
 
1-иш. Ўт суюқлигининг ѐғларга таъсирини ўрганиш. 
Ўт жигарда ишлаб чиқарилади ва ўникки бармоқли ичакка тушади. Ўт 
таркибида ўзига хос органик моддалар – ўт кислоталари: гликохол ва 
гликохолен кислоталари, ўт пигментлари: билирубин ва биливердин, 
лицетин, холестерин, муцин ва ноорганик тузлар мавжуд. Ўт ошқозон ости 
бези ва ичак безлари ажратадиган ферментларни фаоллаштиради, ѐғларни 
эмульсиялайди. Бу билан уларни парчаланиши ва сўрилишига ѐрдам беради, 
ичак ҳаракатини кучайтиради ва ошқозон ости безининг секрециясини 
қўзғатади. Бир сутка давомида одамда 0,5 дан 1 литргача ўт ажралиб чиқади.
 
Керакли жиҳозлар:
лупа, предмет ойналари, штатив, пробиркалар, 
воронкалар, пипетка, янги ўт, ўсимлик мойи, фильтр қоғозлар, сув.
Ишнинг бажарилиши:
предмет ойнасига пипетка билан бир томчи сув 
ва бир томчи ўт томизилади. Ҳар бир томчига озгина ўсимлик мойи 
қўшилади, аралаштирилади ва иккала томчи лупа остида кўрилади.
Штативга 2 та пробиркани қўйинг. Ҳар бир штативга фильтр қоғози 
солинган воронкани қўйинг. 1-пробиркадаги фильтр қоғозини сув билан, 2-
пробиркадагини ўт билан намланг. 1- ва 2-пробиркалардаги воронкага бир 
хил миқдорда мой қуйинг ва 30 дақиқага қолдиринг. 1- ва 2-пробиркадаги 
фильтрдан ўтган ѐғ миқдорини аниқланг. Ўтнинг мойларни фильтрланишига 
таъсири тўғрисида хулоса чиқаринг.

---

119 

---

120 

---

121