Fitinglarning birlashtiradigan qismlari shakli va
konstruktiv oicham lari
S
h
a
r
tl
i
o
‘t
im
i
U
z
u
n
li
g
i
B
e
lg
il
a
n
is
h
i
R ezba
4
s
s ,
S2
b
b,
b2
h
mm
L,
m m
D
L
h
8
30
G1/4-B
13,158
9,0
7,0
13,5
2,5
3,5
3,5
3,0
2,0
3,5
2,0
10
30
G3/8-B
16,663
10,0
8,0
17,0
2,5
3,5
3,5
3,0
2,0
3,5
2,0
15
36
G1/2-B
20,956
12,0
9,0
21,5
2,8
4,2
4,2
3,5
2,0
4,0
2,0
20
36
G3/4-B
26,442
3,5
0,5
27,0
3,0
4,4
4,2
4,0
2,0
4,0
2,5
25
50
G l-B
33,250
15,0
11,0
34,0
3,3
5,2
4,8
4,0
2,5
4,5
2,5
32
50
G1 1/4-B
41,912
7,0
3,0
2,5
3,6
5,4
4,8
4,0
2,5
5,0
3,0
40
55
G1 1/2-B
47,805
9,0
5,0
8,5
4,0
5,5
4,8
4,0
3,0
5,0
3,0
50
55
G2-B
59,616
21,0
17,0
60,5
4,5
6,4
5,4
5,0
3,0
6,0
3,5
65
60
G2 Yi-B
75,187
23,5
19,5
76,0
4,5
6,4
5,4
5,0
3,5
6,5
3,5
80
60
G3-B
87,887
26,0
22,0
89,0
4,5
6,5
6,0
6,0
4,0
7,0
4,0
100
70
G4-B
113,034
39,5
30,0
11,5
5,5
8,0
7,0
7,0
5,0
88,5
4,5
4-§. Ajralmaydigan birikmalar
Parchinlash, payvandlash va presslash y o ii bilan hosil qilingan
birikmalar
ajralmaydigan birikmalarga
kiradi.
1.
Payvand choklar
( 0 ‘z DSt 2.312:2003).
Payvand choklari metalni
eritib quyish natijasida yoki biriktiriladigan detallar metalini eritib hosil
qilinadi. Detallarni payvandlab ulashning har xil usullari bor. Elektr
Ш
а)
Ь)
ф
е)
f)
g)
/
а)
6.56-shakl.
"7
Ъ)
1 + +
+
в*
ф
6.57-shakl.
yoyi bilan payvandlash usuli eng ko‘p tarqalgan usul hisoblanadi. Bi-
rikmalaming payvand choklari uchma-uch, ustma-ust, burchakli,
tavr shakllarda bo‘ladi (6.56-shakl,
a, b, d, e).
Bundan tashqari pay-
vandlanadigan ulamalarning uchini yo‘nib yoki qayirib choklash mum
kin (6.56-shakl,/, g). Chizmada payvand choklaming shartli belgilari va
ulami yasash qoidalari standartda belgilangan.
Ko‘rinadigan payvand choklari chizmada asosiy yo‘g ‘on tutash chiziq
bilan ko‘rinmaydigan choklar esa shtrix chiziq bilan shartli belgilanadi
(6.57-shakl,
a,b).
Ko‘rinadigan yakka payvand nuqtasi «+» belgi bilan
tasvirlanadi (6.57-shakl,
d),
belgi asosiy tutash chiziq bilan chiziladi.
Ko‘rinmas yakka payvand nuqtalari chizmada ko‘rsatilmaydi.
Payvand birikma chokning joylashgan о‘mini ko‘rsatish uchun bir
tomonlama yo‘nalishi b oig an ingichka chiziq bilan chiziladigan chetga
chiqarish chizig‘ining ikkinchi uchiga ingichka tutash chiziqda gorizontal
tokcha chiziladi. Chizmada chetga chiqarish chizig'i yo‘nalishining
vaziyatiga qarab shartli belgilar quyidagicha qo‘yiladi: tokchaning
ustiga qo‘yilsa, chetga chiqarish chizig‘i chokning old (o‘ng) tomonidan
chiqarilgan boiadi; chetga chiqarish chizig‘i chokning orqa tomonidan
chiqarilgan b o isa, tokchaning tagiga qo‘yiladi (6.58- shakl).
Uc9
О
г к /
ТУ— 7Г-
/ RiBO
X
д
Ri&y
0!/-УА-}Ъ5=1
\Us/-yA-3t±5=>
Sr* %*>
\
\
s
г
Ч- 1
I
I
t i
I
/
%
S 3
^
7 5 -Q J-b > 6 -5 0 Z > 0 0
\ r S - Q J - t ± 6 - 5 0 Z m
/ U s h < P -t1 Q ^ x /
'//////A
y /A m
e)
!
I
8)
!l
N
6.58- shakl.
A
~ 7
"Defis" belgisi
/
Ш
CD И Ш
И
UEJ
^ Н И
6.59-shakl.
Payvand birikma choklari shartli belgilarining tarkibi 6.59-shaklda
ko‘rsatilgan bo‘lib,
A
bilan belgilangan joyga payvand chok turini
ko‘rsatuvchi yordamchi belgi qo‘yiladi.
Masalan, chizmada yopiq chiziq bo‘yicha joylashgan chok va montaj
chokining yordamchi belgilari ko‘rsatilgan.
I
o‘miga payvand birikma
choklarining tipi va konstruktiv elementlari standartining belgisi,
II
o ‘r-
niga chokning payvand birikmalaming tipi va konstruktiv elementlari
standartiga muvofiq harfiy-sonli belgisi,
III
o‘miga payvandlash usuli-
ning payvand birikmalaming tipi va konstruktiv elementlari standartiga
muvofiq shartli belgisi (ko‘rsatmaslik mumkin),
IV
o‘miga belgisi va
payvand birikmalaming tipi va konstruktiv elementlari standartiga muvofiq
katetining oicham i,
V
o‘miga uzuq chok uchun payvandlanadigan
uchastka uzunligining oicham i «/» yoki «Z» belgisi va qadamining
oicham i: yakka payvand nuqta uchun - nuqta hisobiy diametrining
oicham i; kontaktli nuqtaviy elektr payvand choklar va elektr parchin
chok uchun nuqtaning yoki elektr parchinning hisobiy diametri, «/» yoki
«Z» belgisi va qadamining oicham i, kontaktli rolikli elektr payvand chok
uchun chokning hisobiy enining oicham i; kontakli rolikli elektr payvand
uzuq-uzuq chok uchun chok hisobiy enining oicham i; ko‘paytirish
belgisi, payvandlanadigan uchastka uzunligining oicham i, «/» yoki «Z»
belgi va qadamining oicham i,
VI
o ‘miga yordamchi belgilar qo‘yiladi.
Elektr yoyi vositasida q o id a bajariladigan payvand choklaming
shartli belgisi standartda ko‘rsatiladi. Bunda choklaming hafriy-raqamli
belgilari beriladi. P -q o id a bajariladigan, P-yarimavtomat usulida baja
riladigan, Л-avtomatik bajariladigan, A'-kontaktli, STz-elektr-shlak
usulida, f ’P-elektr parchinlash,
IN
-inert gaz ishtirokida volfiram elektrod
bilan, G-gaz alangasi yordamida, ZT-elektr yoyi bilan, Z-himoya gazi
muhitida, L?z-ultra tovush bilan, 7r-ishqalanish bilan, X-yurgizish bilan,
Pz
-plazmali yoy bilan,
D j-
diffuzion, Zz-lazer bilan, £X-elektron nurli,
Bz-portlatish bilan, /-induksionli,
Gp
-gaz presslab, Tw-termit bilan.
Chok kateti belgisi ingichka chiziq bilan chizilib, balandligi chok
belgisidagi sonlaming balandligiga teng boiadi. Payvand birikma chok-
larini belgilash uchun qoilaniladigan yordamchi belgilar 6.2-jadvalda
ko‘rsatilgan.
Chizmada hamma choklar bir xil va bir tomoni bilan tasvirlangan
b o isa, bunday choklarga tartib nomerlari belgilanmaydi va bir chokning
belgisi qo‘yilib, qolganlaridan tokchali chetga chiqarish chiziqlari
chiqariladi (6.60-shakl) yoki 6.61- shakldagidek bajariladi.
Payvandlab ishlanadigan yig‘ma birikma (buyum)ning ish chizmasini
bajarishda shu buyumga kiruvchi hamma detallaming chizmalari alohida-
alohida chiziladi va buyum chizmasida payvandlash uchun hamda
ularga ishlov berish uchun zarur boiadigan oichamlargina ko‘rsatiladi
(6.62- shakl).
Yordamchi
belgi
Yordamchi belgining mazmuni
Yordamchi belgining chetga
chiqish chizig'i tokchasiga
nisbatan j oylashishi
Old tomonda
Orqa tomonda
Do'stlaringiz bilan baham: |