S a b d I r a s I l o V, N. T o L i p o V, N. O r ip o V a

AMALIY MASLAHATLAR:
1. Umumiy tusdagi qisqa muddatli etyudlarni dastlab gri-
zaylda bajarish maqsadga muvofiq. Bu esa diqqat e ’tiborni faqat
tus jihatdan ko‘rsatishga y o ‘naltiriladi, tasvirlovchini tus shka-
lasini sezishga, naturadagi eng o c h - t o ‘q va to ‘qroqlikni aniq­
lashga, tus gradatsiyasini bu ikki qutblarga b o ‘ysundirishga
o krgatadi.
2. Etyudni b o 4yoqlarda boshlashdan oldin puxta tayyor­
garlik k o fcrish lozim: uning kompozitsiyasini yechish, ranglar
bilan ishlashga qalamtasvirni tayyorlash hamda etyudni rang
da bajarish. Etyud kompozitsiyasida k o ‘rish nuqtasi tanlana-
di, tasvimi xomaki rasmi bajariladi, y a ’ni etyudni oMchami
(format), ufq c h iz ig ‘i, asosiy kenglikdagi joylashishi belgi­
lanadi.
Tayyorlov qalamtasvirida etyudning p erspektiv-kenglik
qatori yaratiladi: nisbatlari to'liq aniqlanadi, narsalam in g
konstruktiv chegaralari, ularning o c h - t o ‘qlik qismi belgila­
nadi (dastlabki yordamchi qalamtasvir ishi rang bilan shaklni
qurishga t o fcliq imkon beradi). Bular asosida etyudning keyin­
gi rangli-plastik yechimi shakllanadi. Shuni yoddan chiqar-
maslik kerakki, ranglar bilan tasvirlashni s o ‘nggi natijasi
mukammal chizilgan qalamtasvir bilan aniqlanadi. Yetarli
darajadagi tajribaga ega boMgach homaki rangli etyudlarni
m o ‘yqalam bilan bir zumda dastlabki taassurotlami saqlagan
holda ishlash mumkin.
3. Koloritlarni o'rganishga qaratilgan etyudlar bilan bir
qatorda o ‘quv jarayonida "siluetli d og1 bilan" homaki etyud­
lar ishlash ham kerak. Ularning maqsadi — tezda va ixcham
shaklda narsalaming asosiy tus yoki rang munosabatlari, xar­
akterli nisbatlari, harakatlarini qayd etishdir. Meva va sabza-