,
Mashq uchun 20 ta halqa teriladi.
*
ч
w
*
Щ'
* ^ ^
1-qator: 1 t a o ’ng, 1 taters.
V— s ** V * 2-qator: o ’ng halqa o ’ng to'qiladi, ters
halqa xomaki bilan ko’chiriladi;
^
3-qator:
qo’shaloq
(oldingi
qatorda ^
xomaki bilan ko’chirilgan halqa) halqa *
yana xomaki qilinib, ko’chirib olinadi.
46-rasm. Ari uyasi
ters halqa о ng to qiladi.
4-qator: (xomakilar bilan ko’chirilgan)
halqalaming hammasini birga qilib ters
to’qiladi.
42
CHILV1RLAR QAM ROVCHI HALQALAR.
BO’RTMA GULLAR
Halqalaming ketma-ketlik tartibini o ’zgartirish orqali chilvir
hosil qilinadi. Masalan, oldin ikkinchi halqa keyin birinchi halqani
to’qib, halqalami chirmashuviga erishiladi (47-rasm, a, b). Bunda halqa
o’ngga (47-rasm, a) yoki chapga (47-rasm, b) og’adi.
44
Am aliy maslahatlar:
- agar ilgari hech to’qish ishlari bilan shug’ullanilmagan bo’linsa,
faqat jun ip (ochroq rangli bo’lgani ma’qul) bilan ish boshlash tavsiya
etila'di (boshqa iplar elastik bo’lmaganligi uchuri, spitsada yaxshi
surilmaydi va to’qish jarayonini qiyinlashtiradi). Ipning yo’g ’onligini
2,5-3-raqamli spitsada ishlash mumkin bo’ladigan qilib, tanlangani
ma'qul;
- qatomi to qib bo’lgandan keyin, yangi qatomi boshlash uchun,
to’qimani qanday aylantirib olishga ahamiyat berish kerak. Agar
to’qilayotgan to’qima bitta ipdan emas, balki 2-3 ta ipdan (yo’l-yo’l yoki
naqsh to’qish uchun) iborat bo’lsa, to'qimani bir u, bir bu tomonga
aylantirish Iozim. Shunda iplar bir-biriga o ’ralib ketib, to’qishni
qiyinlashtirmaydi;
- ishni boshlashdan oldin kerakligicha halqalarni terib olib, uni
qaytadan sanab chiqish kerak. Halqalar soni to’g ’riligiga qanoat hosil
qilgandan keyingina 1-qatorni to'qishni boshlash tavsiya qilinadi, chunki
terilgan halqalar soni kerakligicha bo’lmasa mo’ljaldagi gul chiqmaydi;
- ko’pincha to’qiyotganda kopdokdagi ip tugab qoladi. Agarda ip
qatorning o ’rtasida uzilsa, qator boshigacha so’kilib, shu joyidan yangi
ip ulanadi, qolgan ip esa qirqib olinadi - bu ip tayyor qismlarni ulashda
ishlati ladi;
- gulning namunasi bejirim chiqishi uchun, uni salgina dazmollash
mumkin. Buning uchun ustiga katak qog’oz qoplangan yumshoq
to’shamaga namunaning teskari tomonini yuqoriga qaratib, to’g ’ri
to’rtburchak shaklida ignalar bilan qadab tortib qo’yiladi. Ustiga ikki
qavat namlangan doka yopib, yuzasini asta-sekin dazmollanadi (paypoq
va ko'z-ko’z gul qilib to'qilgan narsani bosibroq dazmollanadi). Agarda
to'qilgan narsaning guli yaqqol ajralib, bo’rtib turgan bo’lsa, u
dazmollanmaydi. Uning ustidagi xo'l doka quriguncha qoldiriladi va
shundan keyin ignalar olinib namuna bo’shatiladi;
-
ko'chirilgan halqalar to'qilgan narsani tortib qo’ymasligi uchun
o’ng halqadan oldin xomaki halqa qilinadi va shundan keyingina o ’ng
halqa to’qiladi. Teskari tomonida halqa ko’chirilib, xomaki halqa
spitsadan tushirib yuboriladi;
- sharflami inglizcha usulda to'qishda dastlabki qatorni qalinroq
(ikki qavat) ip bilan to’qishni tavsiya etiladi, shunda sharfning ziyi
tortilmaydi. Sharf uchlari har xil bo’lib qolmasligi uchun oxirgi qator
halqalarini yopayotganda ipni ikki qavat qilish kerak.
Chilvir halqalardan oldin va undan keyin ters halqa to’qish chilvir
halqalarning yanada bo’rtib, ajralib chiqishini ta’minlaydi. Chilvirlarni
ikki va undan ortiq halqalar yordamida bajariladi. Bunda yana bitta
yordamchi spitsa kerak bo’ladi. Masalan, 4 ta*o’ng halqadan chilvir hosil
qilish uchun 4 ta halqa ikkiga bo’linib, birinchi ikkitalik halqa
yordamchi spitsaga kiydirib olib ishning orqa tomonida qoldiriladi.
So’ngra keyingi (uchinchi - to’rtinchi) halqalar navbat bilan to’qilgach,
yordamchi spitsadagi halqalar to’qiladi. Bunda ikkinchi ikkitalik
halqalarning o ’ngga og’ib chinnalgani ko’rinadi. Agar birinchi ikkitalik
halqalar (birinchi va ikkinchi) ishning old tomonida qoldirilib keyin
uchinchi va to’rtinchi halqalar to’qilsa, so’ngra birinchi halqalar to’qilsa,
bunda birinchi ikkitalik halqa chapga og’gan chirmovni hosil qiladi.
Chirmovlami har o ’ng qatorda yoki bir necha qatordan so’ng bajarish
mumkin. Mashq uchun 6 ta o ’ng halqada chilvir to’qish ko’rib chiqiladi
(48-rasm).
48-rasm. Chirmov
47-rasm. O 'nga o g ’dirilgan (A),
halaani to'aish
chapga og'dirilgan(B) chirmovlar.
Spitsaga 24 ta halqa teriladi (2 ta milk halqalar ham shu hisobga
kiradi). Birinchi, uchinchi, beshinchi va ettinchi qatorlar 3 ta ters, 6 ta
o'ng, ikkinchi va barcha juft qatorlar nuxsa bo’yicha to'qiladi.
9-qator - 3 ta ters, 3 ta o ’ng halqani to’qimasdan yordamchi
spitsaga kiritib, ishning old tomonida qoldiriladi, keyingi 3 ta o ’ng
halqalarni o ’ng to’qiladi, yordamchi spitsadagi 3 ta halqani ham o ’ng
to’qiladi; 3 ta ters va milk halqa ham ters to’qiladi.
11-qatordan boshlab birinchi va hokazo qatorlar guli navbat bilan
takrorlab to ’qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
