Kasb-hunar maktabi «mutaxassislikka kirish»

YAgona ranggli tarmoq
–bu shunday tarmoqki unda komp’yuterlar teng xukukli buladilar 
Serverli tarmoq
– turli vazifalarni bajaruvchi kompyuterlar tarmogidir. 
Server
– xamkorlikda foydalanish uchun ajratilgan, manba(ombor)lar va ximatlar bilan 
ta`minlab beruvchi kompyuter . 
Mijoz
– serverning xizmatlari va manbalaridan foydalanuvchi komp’yuterdir. 
Xar bir komp’yuter tarmoqda uni rakamlashni ta`minlovchi nomiga ega buladi. Server 
tarmogining xar bir foydalanuvchisi uz nomi va tarmog paroliga ega bulishi kerak. 
Komp’yuterlarning nomi, foydalanuvchining tarmoq nomi va paroli serverga yoziladi. Lokal 
komp’yuter tarmoglarida boshkaruvchining kulayligi uchun teng dasturga ega bulgan bir 
necha kerakli ishchi guruxlariga birlashtiriladi. Komp’yuterlar tarmogi ishlovchilar 
cheklanganligi tarmoq 
siyosati deyiladi
. Tarmoq ish kobiliyatini va uning administratsiyasi 
tomonidan boshkarilishi bilan 
tizimli administrator
shugullanadi,bu inson lokal tarmoq 
tashkiliy boshkaruvchisi. Tabiiyki lokal tarmoqda sizning axborotitingiz tarkalishi uning 
resurslari bilan cheklangan. 
Global tarmoq. 
Mustakil 
global tarmoq
- boshka global tarmoqlarni, lokal tarmoqlarni, shuningdek unga 
aloxida boglangan komp’yuterlar yoki aloxida yokilguvchi kurilmalarni yokishi mumkin. 
Global tarmoqlari 4 asosiy kurinishda buladi .SHaxar, xudud mikyosidagi, umum xalk va 
xalkaro mikyosidagi. Kiritish va chikarish kurilmasi sifatida - chop kiluvchi va nusxalovchi 
kurilmalar, kassa va bank apparatlari, displeylar, fakslar kullanilishi mumkin. Tarmoqda bu 
kurilmalar bir - biridan sezilarli uzoklashgan masofada joylashtirilishi 
mumkin. 
LokalXisoblashTarmogi(LXT)
da komp’yuterlar, bir – biridan bir necha kilometr 

---

130 
uzoklikdagi masofada joylashgan bulib odatda almashinuv tezligi 1 dan 10 va undan yukori 
Mbit/s bulgan tarmoqlar bilan boglangan. LXT odatda ma’lum tashkilot(korporatsiya, 
uyushmalar) orasida aylanadi. SHu uchun xam bu komp’yuterlarni tizimli tarmoqlar deb 
ataladi. Bunday komp’yuterlar bir inshoot doirasida yoki kushni inshoot orasida buladi. 
SHunday uchun ularni ba’zida