R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

b o g 'la s h » sintaktik vazifasi um um iy.
K o ‘ rinadiki, variant shakllardan u ch ta sid a turli xil «holat»,
qolgan o ltita sid a esa har xil «payt» m a’n o si ifodalangan.
[~(a)y], 
[~(i)b]
 
shaklli ravishdosh bajaradigan vazifasining
x ilm a -x illig i bilan ajralib turadi. B u shaklli ravishdosh k o ‘pincha
[boshlamoq], [chiqmoq], [qolmoq], [ko'rmoq], \yubormoq]
kabi f e ’l
bilan b irik ib keladi. K o ‘p hollarda ravishdoshli birikuvlar fe ’lning
harakat 
tarzini hosíl qilish uchun xizm at qiladi: (o 
‘qib chiqdi),
(berib yubordí).
B unda faqat shakl mavjud b o ‘lganligi uchun
m azkur 
ko‘rsatkichli s o ‘zshakl 
( o ‘qib, berib)
n i shakl va m a’no
y a x litlig í sifatida ravishdosh deb b o ‘lm aydi.
R a v ish d o sh
shakllari 
m a’noviy 
m unosabatini 
kuzatish
n a tija sid a am in bo'lish m um kinki, 
[-gani]
va 
[-guncha]
hokim fe ’l
ifo d a la g a n harakatdan keyin sodir bo'Iuvchi jarayonni anglatadigan
20 4

---

ravishdosh hosil q ilu v c h i s h a k l sirasiga kiradi. M o d allik n in g kuchli
darajada ifod alan ish i va H arakatlar bajaruvchilarining um um iyligi
belgisi bilan [-
g a n i
] sh a k li bu belgiga ega b o ‘lm agan [-
guncha]
shaklidan farqlanadi.
Payt m a’n o s in i n a m o y o n qilganda 
[~(i)b]
va 
[-gach]
shaklli