R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

m a ’n od a qoldirgan « iz » i s e z ila r s iz darajada.
S em em aning 
n u tq iy
g r a m m a tik
m a’no 
sifatida 
y u z a g a
chiqishdagi g ra m m a tik a liz a tsiy a la sh u v i h od isasin i o ‘rganish fa n im iz
oldida turgan vazifalarid an .
D em ak, 
se m e m a n in g
n u t q iy
v o q ela n ish i 
degan d a 
u n in g
nafaqat nutqiy lu g ‘a v iy m a’n o , balki nutqiy gram m atik m a ’no
sifatida -voqelanishi h a m n a z a r d a tutilishi lozim .
S e m e m a n i n g n u t q q a x o s l a n is h i
Sem em a nutqda u n i u s h b u q o'llan ish ga x o slo v ch i turli v o s it a
ta ’siriga berilgan 
v a
j u z ’iy la sh g a n
h old a « k o ‘rinish» 
b erad i.
Sem em aning nutqiy k o 'r in is h id a uni nutqqa x o sla g a n n o lu g 'a v iy
vositaning ta’sir darajasi t u r lic h a b o ‘ladi.
Sem em aning 
n o lu g ‘a v iy
tajallilar 
ta ’siridagi 
o ‘zg arish ga
uchrashi natijasida v u ju d g a k e la d ig a n sifat o‘zgarish i h a m u n g a
ta’sir qiluvchi om illar d a r a ja s ig a k o ‘ra turlicha b o'lad i.
Sem em a s o ‘z y a sa sh q o lip i asosid a nutqiy yasam a s o ‘z m a ’ nosi
sifatida n am oyon b o ‘lar e lc a n , 
bunda bu n u tq iy m a ’n o n in g
tarkibida sem a k o ‘r in ish i m a q o m in i oladi. M asalan , 
[[fe’l j +
[uvchi] = (fe’I anglatgan harakatning bajaruvchisini anglatuvchi
shaxs oti] 
liso n iy s o ‘z y a s a s h qolipi hosilalarida ( (
ichuvchi
),
(,
kesuvchi