Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlash

 
iqtisodiy matematik modeli yetadi
. 
Bu 
model statistika asosida u yeki bu iqtisodiy jarayenlarni prognozlash, taxlil etish 
kabi tadqiqotlar yuritish uchun xizmat qiladi. 
Bunday modellarni ekonometrik 
modellar deb yuritiladi.
Modellashtirish
deganda modellarni qurish, o’rganish va qo’llash jarayoni 
tushuniladi. 
Turli iqtisodiy hodisalarni o’rganish uchun ularning 
iqtisodiy modellar
deb 
ataluvchi soddalashtirilgan formal tasvirlaridan foydalaniladi. Iste’mol tanlovi 
modellari, firma modellari, iqtisodiy o’sish modellari, tovar va moliya 
bozorlaridagi muvozanat modellari va boshqa ko’p modellar iqtisodiy modellarga 
misol bo’ladi. 

---

58 
Ekonometrika fanining asosiy maqsadi milliy iqtisodiyot va uning tarmoqlari 
kabi murakkab iqtisodiy tizimlarning modellashtirish asoslarini urganishdan, aniq 
iqtisodiy ob’ektlar misolida modellashning quyilishi, ularning iqtisodiy mazmuni, 
masalalarni kompyuter dasturida yechish va olingan natijalarni iqtisodiy taxlil 
qilish kabi bosqichlarni o‘rgatishdan iboratdir. 
Ekonometrika matematik statistika usullari yerdamida iqtisodiyotda miqdoriy 
qonuniyatlar va o‘zaro bog‘lanishlarni tadqiqot qiladigan fandir. 
Ekonometrik usullar oddiy an’anaviy usullarni inkor etmasdan, balki ularni 
yanada rivojlantirishga va ob’ektiv o‘zgaruvchan natija ko‘rsatkichlarini boshqa 
ko‘rsatkichlar orqali muayyan tahlil qilishga yordam beradi. Ekonometrik 
usullarning 
va 
elektron 
hisoblash 
mashinalarining 
milliy 
iqtisodiyotni 
boshqarishda afzalliklaridan biri shundaki, ular yordamida modellashtiruvchi 
ob’ektga omillarning ta’sirini, natija ko‘rsatkichiga resurslarning o‘zaro 
munosabatlarini ko‘rsatish mumkin. Bu esa o‘nlab tarmoqlar va minglab 
korxonalarda ishlab chiqarish natijalari va milliy iqtisodiyotning ustuvor 
yunalishlarini ilmiy asosda prognozlashtirish va boshqarishga imkon beradi.