100 йиллигига бағишланади Муминов Н. Г


 Баҳо тушунчаси ва унинг функциялари



Download 2,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet151/286
Sana25.06.2022
Hajmi2,86 Mb.
#704815
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   286
Bog'liq
industrial iqt kitob

15.2. Баҳо тушунчаси ва унинг функциялари 


239 
Назарий жиҳатдан олиб қаралганда, баҳо - товар қийматининг 
пулдаги ифодасидир. Амалий жиҳатдан қаралганда эса, баҳо – муҳим 
иқтисодий восита, дастак ҳисобланади. Маълумки, қиймат ишлаб 
чиқариш категорияси бўлиб, ишлаб чиқаришнинг ўзидаги меҳнат 
сарфи билан боғлиқ муносабатларни ифода этади. Товарнинг 
яратилишида моддийлашган ва жонли меҳнат сарф қилинади, 
уларнинг мажмуаси қиймат демакдир. Аммо қиймат ҳар қандай меҳнат 
сарфи эмас. Қиймат товарни яратишга кетган ижтимоий зарур меҳнат 
сарфи, аниқроғи эҳтиѐжни қондира олгани сабабли бозорда тан 
олинган меҳнат сарфидир, чунки меҳнатнинг бир қисмини, агар у 
керакли бўлмаса, бозор инкор этади ва шу қисм қийматни яратишда 
иштирок этмайди. Бозорда турли меҳнат сарфлари умумий, яъни 
ижтимоий зарур меҳнат сарфига келтирилади ва шу сарфнинг пулда 
ифодаланиши баҳони ҳосил қилади. 
Баҳонинг иқтисодий мазмунини унинг функциялари яққол 
кўрсатиб беради. Баҳо нимага тегишли бўлишидан қатъий назар 
(товар, хизмат, иш кучи, қарз пули нархини, бунинг фарқи йўқ) беш 
асосий функцияни бажаради: 
1. 
Бозор мувозанатини таъминлаш функцияси.
Бунда баҳо 
бозордаги талаб ва таклифнинг ҳажми ва таркибига таъсир этиш 
орқали уларни мувозанат ҳолатига келтиради. 
2. 
Ҳисоб-китоб, ўлчов функцияси.
Баҳо қийматнинг пулдаги 
ифодаси, чунки бажарилган иш ҳажми, фойда-зарарнинг барчаси баҳо 
асосида ҳисоб-китоб қилинади. 
3. 
Иқтисодий 
регулятор 
функцияси.
Баҳо 
бозор 
иқтисодиѐтининг асосий воситаларидан биридир. Ундаги ўзгариш 
бозор ҳолати (конъюктураси)ни билдиради.
4. Рақобат воситаси функцияси.
Рақобат бозор иқтисодиѐтини 
ҳаракатга келтирувчи куч ҳисобланади. Баҳо воситасида беллашув 
рақобатнинг асосий кўринишларидан бири ҳисобланади. Фирмалар ўз 
рақибларини енгиш, уларни бозордан сиқиб чиқариш учун баҳони 
ўзгартириб турадилар.

Download 2,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   286




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish