Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova



Download 2,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/204
Sana25.06.2022
Hajmi2,9 Mb.
#704055
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   204
Bog'liq
dorivor

Annotation
This handbook is part of the higher education destinations of 4-year for 
direction medical- 5510100 , for direction medical-pedagogical (medical -
5111000) and for direction stomatological -5510400 faculties for additional 
training units model curricula. Textbook learning modules that match the 
instructional hours of the program. The tutorial shows the types of interactive 
methods of teaching technology. Fully described the life and work of Abu 
Ali ibn Sina, studied his priceless works. Also, human nature, the factors 
which formed the nature, types, factors changing nature, the internal body 


14 
fluids and their educational role in the body, simple articles on these issues 
valuable thoughts. In this tutorial we examined the causes, classification, 
treatment 
of diseases, 
the 
types of bleeding, 
indications 
and 
contraindications, and these skills are currently used in medicine. The 
department specialized diseases are explained anatomical and physiological 
structure, diseases, treatments each body. 
In every tutorial lectures and workshops designed for new innovative 
technologies. The book is intended for students of the 4-year medical 
medical-pedagogical and stomatological faculties and readers interested in 
the teachings of Ibn Sina. 


15 
I-BOB.UMUMIY BO’LIM
Kirish 
Ma`lumki tabobat, ya`ni meditsina fani eng qadimiy fanlardan 
hisoblanadi. O`rta va Yaqin Sharq mamlakatlarida esa tabobat fani ancha 
taraqqiy qilgan bo`lib, qator mahalliy olimlar yetishib chiqqan, hamda arab 
va fors tillarida tibga oid ilmiy asarlar yaratilgan. Ularning ko`pchiligi 
shubhasiz Ibn Sinoga ma`lum edi. Ibn Sino oldida turgan asosiy vazifa - 
mana shu turli xalq olimlari tomonidan asrlar davomida tib ilmi sohasida 
to`plangan ma`lumotlarning muhimlarini va ikkinchi darajadagilarini 
ajratib, muayyan bir tartibga solish va ularni o`z tajribalari bilan boyitgan 
holda ma`lum bir nazariya va qonun-qoida asosida umumlashtirishdan 
iboratdir. 
Nihoyatda murakkab va mas’uliyatli vazifani Ibn Sino katta mahorat 
bilan amalga oshiradiki, uning “Tib qonunlari” va bu asarning jahon tibbiyot 
ilmi tarixida tutgan mavqei va qozongan shuhrati yorqin guvohlik berib turadi. 
“Tib qonunlari” sharq mamlakatlarida shu qadar yuksak ahamiyatga molik 
bo`lib ketdiki, tabobat ilmini usiz tasavvur qilib bo`lmas edi. Sharqda e`tibor 
qozongan "Tib qonunlari" ko`p o`tmay g’arb mamlakatlarida ham shuhrat 
topdi. Ma`lumki o`rta asrlarning to uyg’onish davrigacha Yevropa 
mamlakatlarida ilm-fan sharq mamlakatlarga nisbatan ancha orqada edi. XII 
asrdan boshlab Yevropada sharq fani, adabiyoti va madaniyatiga bo`lgan 
qiziqish orta boradi va sharq olimlarining asarlari arab tilidan lotin tiliga 
tarjima qilish ishlari yo`lga qo`yila boshlandi. Umuman sharq madaniyatining 
Yevropaga kirib kelishi Ispaniya va Sitsiliya orqali bo`ldi. Tib qonunlari 


16 
Yevropa vrachlari qo`lida asosiy qo`llanmaga aylangan va universitetlarda 
meditsina fani shu kitob bo`yicha o`qitila boshlangan, to 1650 yilgacha 
meditsina fakultetlarining o`quv dasturini yarmini Ibn Sinoning "Tib 
qonunlari" asari asosida tashkil qigan. Yirik Yevropa olimlarining tabobatga 
oid kitoblari ham Ibn Sino asarlari ta`sirida edi. Hatto buyuk Leonardo Da 
Vinchi ham shular jumlasidan bo`lib, uning asarlarida qator arab tibbiy 
atamalari uchraydi. Qisqacha qilib aytganda "Tib qonunlari" asosiy qo`llanma 
va darslik sifatida 600 yildan ortiqroq vaqt mobaynida xizmat qildi va hozirga 
qadar o’z qadr-qimmatini saqlab kelmoqda. Bu kitobga bo`lgan talab 
shunchalik zo`r ediki, XV asrda kitob chop etish kashf etilgach, birinchi 
bosilgan kitoblar ichida "Tib qonunlari" ham bor edi. 
O`sha davrda bir necha fanlarni ayniqsa, tibbiyotni o`z 
zamonasida yangi va yuqori bosqichga ko`tarilishida Abu Ali ibn Sino 
o`zining ulkan hissasini qo`shgan. O`z davridagi fanlarning deyarli barcha 
sohalarida chuqur iz qoldirgan entsiklopedist olim Ibn Sino ayniqsa, tabobat 
ilmida katta muvaffaqiyatlarga erishdi. Shu bilan birga Ibn Sino o`zining 
"Tib qonunlarini puxta kuzatishlari va amaliy ishida qozongan yutuqlari 
bilan boyitadi. Ibn Sino o`zi yashagan davrdagi ko`p olimlar singari 
chalkash mulohazalar ta`siriga berilmay faqat tajriba va amaliyotgagina 
haqiqiy ilmning ob`ektiv asosi bo`la olishini talqin etadi. Ibn Sino yashagan 
davrda bunday ilg’or g’oyani ilgari surishga jur`at etgan buyuk olim 
insoniyatning katta hurmatiga sazovordir. Ibn Sinoning "Tib qonunlari" 
kitobi hozirgi zamon tibbiyotida ham o`z ahamiyatini saqlab kelmoqda.


17 

Download 2,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   204




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish