Marketing darslik

 
Qisqa xulosalar 
Marketing faoliyati uchun quyidagi tamoyillar xosdir: 
1. 
Bozorni, iqtisodiy holatni va korxonaning ishlab chiqarish-sotish 
imkoniyatlarini chuqur va har tomonlama o„rganish; 
2. 
Bozorni segmentlash; 

---

36 
3. 
Ishlab chiqarish va sotishning xaridor talablariga mos kelishi; 
4. 
Yangilik kiritish; 
5. 
Rejalashtirish. 
Marketing funksiyalari quyidagilardan iborat: bozorni kompleks 
o„rganish, korxonaning ishlab chiqarish, ayirboshlash imkoniyatlarini 
tahlil etish, marketing strategiyasi va dasturini ishlab chiqish, tovar 
siyosati, narx siyosati va ayirboshlash siyosatini ishlab chiqarish, talabni 
shakllantirish va sotishni rag„batlantirish, marketing xizmatlar tuzilmasini 
shakllanishi, marketing faoliyatini nazorat qilish. 
Holatlarning har biriga to„g„ri keladigan marketing turlari mavjud. 
1. Konversion marketing
- salbiy talabni bosib o„tishga yordam 
beradi, ya‟ni yo„q joyda talabni vujudga keltiradi, bunga ishontirish va 
tovar to„g„risidagi yolg„on ma‟lumotlarni inkor etish orqali erishiladi.
2. Rag‘batlantiruvchi marketing
- talabni uyg„otadi, tovarlar 
xaridorni qiziqtirmasa va bugungi kunda o„z qiymatini yo„qotgan bo„lsa, 
tovarlar noto„g„ri joylashtirilgan bo„lsa va boshqa bir necha hollarda talab 
mavjud 
bo„lmasligi 
mumkin. 
Bunday 
sharoitda 
rag„batlantiruvchi 
marketingning maqsadi iste‟molchi bilan tovar o„rtasida foydali o„zaro 
aloqa o„rnatishdan, imkoniyatlarni yaratishdan va shunday qilib, talabni 
yaratishdan iboratdir. 
3. Potensial talab mavjud, uni real talabga aylantirish kerak. Bu 
sharoitda 
rivojlanuvchi marketing
turidan foydalaniladi. Potensial talabni 
real talabga aylantirish uchun birinchi navbatda yangi tovarlar yaratish 
ustida ishlash kerak, ya‟ni talabni yangi sifat darajasida qondirishga 
erishish kerak. Rivojlanuvchi marketing - yashirin talabni qamrab oluvchi 
va uni real talabga aylantiruvchidir. 
4. Talabning pasayishi turli davrlarda har qanday tovar duch keladigan 
hodisa. Bu holatda 
remarketing
dan foydalaniladi.
Remarketingning maqsadi talabni tiklash zarurligini bildiradi, ya‟ni 
tushib borayotgan talabni jonlantirishdir. 
5. Talab o„zgarib turadi, talabni barqarorlashtirish kerak. Bu holatda 
sinxromarketing
turidan foydalaniladi. Sinxromarketing - tebranib 
turuvchi talabni nisbatan barqarorlashtirishga va uni tartibga solishga 
yordam beradi.
6. Talab firmaning imkoniyatlariga aniq javob beradi, talabning bir 
tekisda bo„lishiga erishish kerak. Bu sharoitda