Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

2. ИТ ХИЗМАТЛАРИ 
Хизматлар турли турлари марказлашган ақлли тармоқ хизматлари 
сифатида жорий этилиши мумкин. Орасида тез-тез ишлатиладиган ақлли 
тармоқ хизматлари зикр мумкин: 
-бепул телефон хизмати қабул инспектори қўнғироқ (қўнғироқ) 
қўнғироқ тўлайди компаниялари, асосан ишлатилади. Бепул телефон неча 
марта ИП хизмати "Универсал кириш рақами" билан (бирга) қўшма 
-универсал кириш рақами. мамлакат бўйлаб тарқалган бир неча 
офисларида билан компания, барча офисларида учун бир қатор бор. Ҳар бир 
қўнғироқ А-абонент энг яқин ваколатхонаси билан боғлиқ. 
-премиум даражаси хизмати. қўнғироқ одатда аньанавий нисбатан 
юқорироқ даражада йечилади. Премиум даражаси одатда операторлар 
маьлумотлар билан биргаликда ишлатилади (масалан, об-ҳаво ҳақида хабар) 
-Универсал Шахсий Телекоммуникация, УПТ. абонент муайян телефон 
учун боғлаб эмас шахсий телефон рақамини олади. Бу тизим томонидан 
юборилган ПИН-код белгилайди, ва у ўз қўнғироқларини қабул қилиш 
истайди қаерда ҳақида кўрсатмалар беради. Бундан ташқари, ҳар қандай 
телефон ва ўз чипта (Билл) учун тўловларни зарядлаш ПИН-код орқали 
телефон қўнғироқларини амалга мумкин. 
-кредит карта чақиради. Ушбу хизмат ўрнига тангалар ѐрдамида айрим 
давлат телефонлар навбатдаги кредит карта фойдаланиш имконини беради. 
қўнғироқ автоматик равишда кредит картасига олинади. Бу - бир мисол, 
хизмат фойдаланувчи бир вақтнинг ўзида эмас, телефон абонент. 
-телеовозбериш. Бу ИП хизмати махсус телефон рақамига қўнғироқ 
уринишлар (cалл) сонини биридир. Бу хизмат ТВ дастурлари ва радио 
дастурларида ишлатилади. 
14.2-расм. ЧНН дан ташқарида телеовозберишга мисол 

---

252 
-виртуал хусусий тармоқ, VPN. Бу ИТ хизмати, асосан, уларнинг 
офислари турли жойларда билан катта компаниялар томонидан ишлатилади. 
компания ичида компания ичида барча офислари ва ҳосил бўлган VPN 
абонентлари фақат улар томонидан фойдаланиладиган ягона жисмоний 
тармоғи орқали биргаликда уланган, деб ҳис бор. Бунинг ўрнига, VPN ИТ 
технологиясидан фойдаланиб давлат тармоқ ичида ресурсларини 
фойдаланади. 
Хизмат кўрсатиш фойдаланувчи ўз хизматларини маьлумотларга 
ўзгаришлар қилиш истаса, у деб номланган ихтиѐрий хусусияти 
фойдаланишингиз мумкин "истеьмолчи томонидан мониторинг". Мисол 
учун, ўз хизмат C-сонини ўзгартириш мумкин. Маълумотлар ўзгаришлар 
телефон орқали амалга оширилади. Абонент махсус рақамни теради ва 
интерактив овозли меню билан боғланиш олади. Овозли буйруқлар ѐрдамида 
интерактив меню унинг хизматларидан ўзгаришлар қилиш талаб қилиниши 
мумкин (масалан, "янги рақамини киритинг").