1-Mavzu: Falsafaning fan va dunyoqarashga doir mohiyati Reja


Dunyoqarash olamni diniy, falsafiy, ilmiy bilish shakli



Download 0,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/28
Sana23.06.2022
Hajmi0,52 Mb.
#697648
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   28
Bog'liq
1-mavzu

 Dunyoqarash olamni diniy, falsafiy, ilmiy bilish shakli. 
Ayni shu davrdan 
boshlab insonning ancha rivojlangan dunyoqarashi shakllangani haqida va 
umuman to‘plangan bilimlar, amaliy ko‘nikmalar, vujudga kelgan qadriyatlar, o‘zi 
va o‘zini qurshagan dunyo haqidagi tasavvurlar majmui sifatidagi odamlar 
dunyoqarashi to‘g‘risida ishonch bilan so‘z yuritish mumkin.
Hayot tajribasi va empirik bilimlar asosida shakllanadigan dunyoqarash oddiy yoki 
empirik dunyoqarash deb ataladi va insonning dunyo haqidagi tasavvurlarining 
qismlarga ajralmagan, tizimsiz majmui sifatida amal qiladi. U har qanday 
dunyoqarashning negizi hisoblanadi va odamlarga kundalik hayoti, faoliyatida yo‘l 
ko‘rsatib, ularning xulq-atvori, aksariyat qilmishlarini belgilab, muhim regulyativ 
funksiyani bajaradi.
Keng ma’noda, dunyoqarash – insonning o‘zini qurshagan borliqqa va o‘z-o‘ziga 
bo‘lgan munosabatga nisbatan yondashuvlar tizimi, shuningdek odamlarning 
mazkur yondashuvlar bilan belgilangan hayotiy ideallari, e’tiqodlari,, bilish va 
faoliyat tamoyillari, qadriyat va mo‘ljallaridir.
Shu tariqa ta’riflanadigan dunyoqarash faqat insonga xos bo‘lib, bu unda 
shakllangan ong va oqilona faoliyat mavjudligi bilan bog‘liqdir. Bunda inson 
nafaqat tushunchalar yaratish va mulohaza yuritish, xulosalar chiqarish va 
qoidalarni ta’riflash qobiliyatini kasb etadi, balki tayyor bilimdan yangi bilim olish 
uchun foydalana boshlaydi. Insonning bunday faoliyatini, uning ijodiy faolligini 
tavsiflovchi aql odamzot va jamiyat evolyusiyasini jadallashtirishning qudratli 
omiliga aylanadi va pirovardda insonni hayvondan ajratish imkonini beruvchi 
asosiy belgi sifatida amal qiladi.
Dunyoqarashda ijtimoiy muhitning roli. 
Aql paydo bo‘lishi bilan inson o‘zini 
fikrlovchi mavjudot sifatida anglay boshlaydi, unda o‘z «meni» va o‘zgalar haqida 
tasavvuri shakllanadi va rivojlanadi. Shu tariqa u o‘zini va o‘zini qurshagan 
borliqni anglaydi, o‘zi va boshqa odamlarni, o‘zi va tashqi muhitni farqlaydi, ilgari 
o‘ziga ma’lum bo‘lmagan dunyoning yangi va yangi jihatlarini idrok etadi. Bunday 
qarashlar insonning o‘zi va o‘zini qurshagan borliq haqidagi tasavvurlari majmui 
sifatida shakllanadigan dunyoqarash negizini tashkil etadi. Bunda inson o‘ziga 
ma’qul va noma’qul narsalarni farqlaydi, baholar beradi, ustuvorliklar tizimini 
yaratadi va muayyan maqsadlarga erishishda tegishli tarzda ish ko‘radi.
1
Кузнецов Б.Г. Алберть Эйнштейн. Жизнь, смерть, бессмертие. – М., 1980. – 414-б.


Demak, 

Download 0,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish