Byudjet hisobi va nazorati

Tuzilish vaqtiga ko‘ra
 
buxgalteriya balanslari kirish, joriy, tugatish, bo‘lish va 
birlashtirish balanslariga bo‘linadi. 
Kirish balansi
tashkilotning tashkil topish paytida tuziladi. U tashkilot o‘z 
faoliyatini boshlayotgandagi boyliklar summasini belgilaydi. Kirish balansida 
dastlabki pul mablag‘lari, boshqa mol-mulk ko‘rinishidan, aqliy mulk nomoddiy 
aktivlar va hokazolar aks ettiriladi. 
Joriy balanslar
tashkilot qonunchilik bilan belgilangan muddatda mavjud bo‘lgan 
vaqt mobaynida vaqti-vaqti bilan tuzilib turiladi. 
Tugatish balansi 
tashkilot faoliyatini tugatish sanasida mol-mulk va uning 
manbalari holatini tavsiflash uchun tuziladi. Tugatish balansi asosida tugatish 
komissiyasi korxonaning tugatilish paytidagi kreditorlik va debitorlik qarzlari 
summasini belgilaydi, so‘ngra kreditorlar bilan hisob-kitob qiladi. So‘ngra tashkilot 
mol-mulkining qolganini tegishli buyruq asosida boshqa davlat tashkilotiga 
o‘tkaziladi, ya’ni barcha uzil-kesil hisob-kitoblarni amalga oshiradi. 
Tugatish balansida xo‘jalik subyektining aktivlari tugatish komissiyasi bahosida, 
ya’ni ular sotilishi mumkin bo‘lgan bahoda aks ettiriladi. Olinishi umidsiz qarzlar va 
zararlar tugatish balansiga kiritilmaydi.
Bo‘lish balanslari
yirik tashkilotning bir necha mayda tashkilotlarga bo‘linish 
vaqtiga yoki shu tashkilotning bir yoxud bir necha tarkibiy bo‘linmasini boshqa 
tashkilotga berish vaqtiga tuziladi. Ba’zi hollarda bu balans berish balansi ham deb 
yuritiladi. 
Birlashtirish balansi
bir necha tashkilotlar bitta balansga birlashganida tuziladi. 
Axborot hajmi bo‘yicha
 
balanslar bir martalik va yig‘ma balanslarga bo‘linadi.
Bir martalik balans
faqat bitta tashkilot bo‘yicha joriy hisob asosida tuziladi. 

---

44 
Yig‘ma balans
bir martalik balanslar asosida tuziladi va birlashmalar (vazirliklar, 
firmalar, aktsiyadorlik jamiyatlari va shu kabilar)ning xo‘jalik mablag‘larini aks 
ettiradi.